Federale steun voor ondernemers (crisis)

Laatst gewijzigd op 6 jul 2023 (Alle wijzigingen)

Samengevat

Voor wie
ondernemingen
Voor wat
ondersteuning tijdens crisisituaties (o.m. energiecrisis)
Steunmaatregelen
de ondersteuning varieert per maatregel

Wat houdt de maatregel in

Om de zelfstandigen en ondernemingen te ondersteunen in bepaalde crisisperiodes voorziet de federale overheid een aantal ondersteuningsmaatregelen. Dit is o.m. zo voor de huidige energiecrisis. Ook informatie over maatregelen ter compensatie van de loonindexering zoals de vermindering op de werkgeversbijdragen in de twee eerste kwartalen van 2023 kan je hier terugvinden. 

De federale overheid voorziet in het kader van de energiecrisis een steunpakket voor bedrijven en gezinnen. In deze maatregel vind je een overzicht van de steun voor bedrijven.

Compensatie loonindexering: vermindering en uitstel werkgeversbijdragen

In het kader van het begrotingsakkoord voor 2023 en 2024 werd er beslist om werkgevers te compenseren voor de gevolgen van de loonindexeringen.

Zowel de grote als kleine ondernemingen in de profit- en nonprofitsector zullen worden gecompenseerd via een vermindering van de netto werkgeversbijdragen. 

Hiervoor voorziet men twee maatregelen: 

  • In het eerste en tweede kwartaal van 2023 zal er een vermindering van de RSZ-bijdragen worden voorzien. Het gaat om een vermindering van 7,07% berekend op de netto patronale basisbijdrage. Het gaat om de werkgeversbijdragen berekend op alle looncodes waarop de basiswerkgeversbijdragen worden berekend (looncodes 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 51, 61, 62, 65 en 66) na het in mindering brengen van de toepasselijke werkgeversbijdrageverminderingen met uitzondering van het forfait sociale maribel.Deze maatregel moet nog verder worden uitgewerkt.
    De netto patronale bijdrage is de effectief te betalen werkgeversbijdragen, dus de totale werkgeversbijdragen verminderd met het forfait van de structurele lastenverlaging, de hoge- of lagelonencomponent en een eventuele doelgroepvermindering. 
  • In het derde en vierde kwartaal van 2023 wordt er een uitstel van de betaling van de RSZ-bijdragen voorzien. De 7,07 % uitstel van betaling wordt berekend op de netto globale werkgeversbijdragen. Het gaat om de werkgeversbijdragen berekend op alle looncodes waarop de basiswerkgeversbijdragen worden berekend (looncodes 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 51, 61, 62, 65 en 66) na het in mindering brengen van de toepasselijke werkgeversbijdrageverminderingen met uitzondering van het forfait sociale maribel. Het totale bedrag van het betalingsuitstel voor het derde en vierde kwartaal wordt door de RSZ berekend. Dat bedrag moet dan gespreid over de vier kwartalen van 2025 terugbetaald worden. 

Meer informatie kan je raadplegen in de Programmawet (1) van 25 december 2022 (BS 30.12.2022) en op de Tussentijdse instructies RSZ- 2023/2 > Competitiviteit - uitstel van betaling

Fiscale steun

In het kader van de energiecrisis werden er verschillende ondersteuningsmaatregelen uitgewerkt.

Zo werd er o.m. beslist om een nieuw belastingkrediet in te voeren voor werkgevers die de kilometervergoeding voor dienstverplaatsingen met een privé-voertuig verhogen. Dit fiscaal voordeel geldt dus niet voor vergoedingen in het kader van woon-werkverkeer. Het werd ingevoerd om werkgevers te stimuleren om het maximaal vrijgestelde bedrag aan kilometervergoeding te betalen. Het fiscaal voordeel is een percentage dat progressief stijgt afhankelijk van de hoogte van de verhoging en kan nooit meer bedragen dan het maximum vrijgestelde bedrag.

Er geldt ook een betalingsuitstel voor de inkomstenbelastingen en bedrijfsvoorheffing en een belastingvrijstelling voor steun die de gewesten, gemeenschappen en lokale overheden toekennen in het kader van de energiecrisis.

Meer informatie kan je raadplegen via de maatregel Fiscale steun tijdens crisissituaties.

Overbruggingsrecht voor zelfstandigen

Zelfstandigen die kampen met bepaalde moeilijkheden kunnen soms een beroep doen op één van de uitkeringen van het Overbruggingsrecht. 

Het 'Klassieke overbruggingsrecht' kan je bekomen in verschillende situaties: collectieve schuldenregeling, economische moeilijkheden en gedwongen onderbreking (brand, natuurramp,...). 

Zelfstandigen die hun activiteit hebben stopgezet of onderbroken omwille van de energiecrisis konden onder bepaalde voorwaarden in de periode van 1 oktober 2022 tot 31 maart 2023 een beroep doen op het klassiek overbruggingsrecht.

Meer informatie in de maatregel in de Subsidiedatabank: Overbruggingsrecht voor zelfstandigen.

Risicokapitaal voor ondernemingen in crisis

De overheid voorziet ook de uitbreiding van een aantal risicokapitaalinitiatieven ter ondersteuning van de vele ondernemingen die te kampen hebben met de energiecrisis.

Dit doet ze via verschillende Risicokapitaalfondsen: FPIM Relaunch, Belgian Recovery Fund en het Transformatiefonds. We houden je op de hoogte via deze maatregel in Subsidiedatabank: Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij (FPIM).

Sociale (werkgevers)bijdragen

Minnelijk afbetalingsplan sociale werkgeversbijdragen

De bijzondere minnelijke afbetalingsplannen in het kader van de energiecrisis voor het derde en vierde kwartaal 2022 en het eerste kwartaal 2023 kunnen niet meer worden aangevraagd. Je kan bij betalingsmoeilijkheden nog wel deze maatregel raadplegen Minnelijk afbetalingsplan sociale werkgeversbijdragen.

Betalingsfaciliteiten van sociale bijdragen voor zelfstandigen 

Ben je als zelfstandige zwaar getroffen door de energiecrisis dan kan je ook nog in 2023 een beroep doen op een aantal betalingsfaciliteiten zoals een uitstel van betaling van sociale bijdragen, een vermindering van voorlopige bijdragen, een afbetalingsplan en een vrijstelling van sociale bijdragen.
Ook zelfstandigen in de fruitteeltsector die zware moeilijkheden ondervinden door de energiecrisis en/of andere structurele of conjuncturele factoren die wegen op de sector, kunnen bepaalde betalingsfaciliteiten krijgen in 2023.

Meer informatie vind je terug op de website van RSVZ Moeilijkheden door de energiecrisis. We houden je op de hoogte van wijzigingen via de Nieuwsbrief van de Subsidiedatabank én de maatregel Uitstel of vrijstelling van betaling van sociale bijdragen.

Ook in het kader van andere betalingsmoeilijkheden kan je in bepaalde situaties een uitstel of vrijstelling van betaling van sociale bijdragen vragen. Dit kan als je tijdelijke financiële of economische moeilijkheden hebt of als je actief bent in een sector in crisis. Bekijk de maatregel Uitstel of vrijstelling van betaling van sociale bijdragen

Tijdelijke werkloosheid

Tijdelijke werkloosheid ingevolge de energiecrisis

Van 1 oktober 2022 tot en met 31 maart 2023 konden energie-intensieve bedrijven gebruik maken van een bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken voor energie-intensieve bedrijven, dat soepeler is dan de bestaande regelingen van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken.

Vooraleer gebruik kan gemaakt worden van dit bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energie, moet de werkgever een formulier C106A-ENERGIE indienen bij de RVA, waarin wordt aangetoond dat wordt voldaan aan de definitie van een energie-intensief bedrijf.

Meer informatie in het infoblad E5 ‘Bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken voor energie-intensieve bedrijven’.

Zie RVA persbericht Tijdelijke werkloosheid energie

Tijdelijke verlaging bedrijfsvoorheffing

De bedrijfsvoorheffing op de wettelijke uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid werd verlaagd van 26,75% tot 15% in de periode van 1 november 2022 tot en met 31 maart 2023. Dit om de koopkracht te ondersteunen van de werknemers die gedurende een langere periode tijdelijk werkloos zijn. 
Deze tijdelijke verlaging geldt ook voor het supplement van € 6,10 per dag dat door een wettelijke verplichting verschuldigd is door de werkgever of het Fonds voor Bestaanszekerheid. Het gaat om het supplement dat wordt opgelegd in het kader van het stelsel van tijdelijke werkloosheid voor energie-intensieve bedrijven.

Meer informatie in het Koninklijk besluit tot wijziging van de bijlage III van het KB/WIB 92 op het stuk van de uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid betaald of toegekend in de periode van november 2022 tot en met maart 2023.

Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht 2020-2022

Wie door de coronacrisis zijn werknemers (arbeiders en bedienden) tijdelijk niet kon tewerkstellen, kon zijn werknemers tijdelijk werkloos stellen voor de periode van 1 oktober 2020 tot en met 30 juni 2022. Deze maatregel was tevens geldig voor de tijdelijke werkloosheid die verband houdt met de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.

Vanaf 1 juli 2022 gelden opnieuw de klassieke procedures voor het invoeren van tijdelijke werkloosheid. Een aantal versoepelingen die gedurende de vereenvoudigde procedure tijdelijke werkloosheid overmacht werden ingevoerd blijven (tijdelijk) van toepassing. Voor meer informatie verwijzen we naar het nieuwsbericht van de RVA  Afloop van de vereenvoudigde procedure tijdelijke werkloosheid overmacht te wijten aan de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne

Voorschotten bij overheidsopdrachten

Omdat opdrachtnemers (ondernemingen) van overheidsopdrachten liquiditeitsproblemen ondervinden in deze crisis werd er een tijdelijke regeling uitgewerkt waarbij de aanbesteder (de federale overheid, de gewesten, de gemeenschappen en de lokale overheidsinstanties) een voorschot van maximaal 20% kan toekennen aan de opdrachtgever. Deze maatregel geldt tot 31 december 2023.

Meer informatie kan je terugvinden op de website van FOD Economie > Tijdelijke regeling – Voorschotten bij overheidsopdrachten en FOD Beleid & Ondersteuning >  Voorschotten voor opdrachtnemers getroffen door oorlog in Oekraïne

Blijf op de hoogte

Wil je op de hoogte blijven van wijzigingen van deze maatregel en andere maatregelen in de Subsidiedatabank? Dat kan via de gratis 'Nieuwsbrief van de Subsidiedatabank'.