Het is aangewezen om niet alleen rekening te houden met je droomformule. Het kan je innigste wens zijn dat één van de kinderen de onderneming voortzet, maar misschien heeft de onderneming meer kansen op continuïteit in een ander scenario. Dat kan je alleen maar weten als je verschillende overdrachtsscenario’s in overweging neemt. Door dit bij aanvang van het overdrachtsproces te doen, vermijd je onnodig tijdverlies achteraf.

Er zijn drie mogelijke scenario’s om je onderneming over te dragen: familiale opvolging, verkoop van de onderneming en behoud van de familiale controle. Van elk scenario bestaan er varianten. Een bijzondere variant is het ‘ingroeien’, waarbij iemand van de familie, een personeelslid of een nieuwe vennoot in fasen eigendom en leiding verwerft.

Familiale opvolging

We spreken over familiale opvolging als de eigendom en leiding van de onderneming volledig wordt overgedragen binnen de familie. De nieuwe bedrijfsleider komt uit de familie.

Het Instituut voor het Familiebedrijf stelt vier voorwaarden waar aan moet voldaan zijn om een familiale opvolging te overwegen:

• Er zijn bekwame opvolgers.
• De opvolgers zijn gemotiveerd. Zij kiezen met volle overtuiging voor het familiebedrijf.
• Er is een gedeelde eigenaarsvisie.
• De gekozen strategie maakt behoud van het familiaal karakter mogelijk.   

Verkoop

Verkoop van de onderneming betekent dat je volledig afscheid neemt van de onderneming. De koper kan een bekende zijn uit je personeel, klanten, leveranciers of zakenpartners. Maar even goed kan je op zoek gaan naar een koper die je nog niet kent. Je kan zoeken naar een industriële partner waarbij je onderneming past in zijn bedrijfsactiviteit. Een ander type koper is de financiële investeerder. Deze ziet je onderneming als een investering die hij na enkele jaren van groei of reorganisatie kan doorverkopen.

Voorwaarden om een verkoop te overwegen zijn:

• Er zijn geen bekwame opvolgers.
• Een gedeelde eigenaarsvisie ontbreekt.
• De familiale relaties zijn slecht.
• Er is onvoldoende kapitaal voor groei.
• De concurrentie is zwaar.
• Voor niet-actieve aandeelhouders is er een liquiditeitsprobleem.
• Het beantwoordt aan de financiële noden/wensen van de overdrager.
• Een kandidaat-koper doet een bod dat niet kan geweigerd worden.

Behoud van de familiale controle

De familie behoudt de eigendom en stelt een manager aan voor de dagelijkse leiding van het bedrijf. Eventueel kan deze manager een brugfunctie vervullen tot jouw kinderen klaar zijn om de leiding over te nemen.

Het Instituut voor het Familiebedrijf somt een aantal succesfactoren op.

• Een uitstekende professionele manager vinden.
• Een goede samenwerking tussen de manager en de familie en haar leiders.
• Een actieve raad van bestuur die haar rol ten volle speelt.
• Er is een gedeelde eigenaarsvisie.
• De familieleden opvoeden tot verantwoordelijke eigenaars.

Bij de keuze van de geschikte overdrachtsscenario zullen emotionele overwegingen zakelijke argumenten doorkruisen. Daarom is het van belang dat je je laat begeleiden.

Overdracht aan werknemers

Je bedrijf is je levenswerk. Het kan nog heel veel voor je betekenen, maar ook voor de mensen die er werken en de toekomstige generaties. Waarom zou je het in vreemde handen achterlaten? Vijf redenen redenen om het over te laten aan de mensen die het met je hebben opgebouwd.

1. Je levenswerk wordt voortgezet
2. Je beschermt de jobs die je gecreëerd hebt
3. Je hoeft niet op zoek naar overnemers
4. Je garandeert een vlotte transitie
5. Je kan zelf actief blijven in het bedrijf