De IJzerkotmolen installeert eigen waterkrachtcentrale

Nieuw leven in de IJzerkotmolen

De watermolen in Sint-Maria-Latem wordt al vermeld in het jaar 1412 en maalde onafgebroken tot 1954. “Toen Jochen en ik de molen vier jaar geleden kochten, was dit monument aan een grondige restauratie toe. We zagen het grote potentieel om er terug een bloeiende economische activiteit in te ontwikkelen”, vertelt Emmanuel. Met hulp van het Agentschap Onroerend Erfgoed restaureren ze de graanmolen en de bijhorende taverne terug naar de toestand van rond 1890. “In de graanmolen produceren we nu reeds op steen gemalen graan met waterkracht, zoals het eeuwenlang gebeurde. Het meel leveren we aan bakkers, winkels en restaurants in heel België. Ook de Rode Duivels eten brood gemaakt van ons meel”, lacht Emmanuel, “Anderzijds is er de taverne die heinde en verre bekend staat om de pannenkoeken. Als de restauratie goed gaat, gaat die in de zomer van 2027 weer open.”

Verantwoord ondernemerschap

“Onze bedrijfsvisie is gebaseerd op de lokale graaneconomie, waarbij agro-ecologische landbouw centraal staat. We werken exclusief samen met lokale familiebedrijven die biologisch gecertificeerd zijn”, aldus Emmanuel, “Door onze korte-keten-filosofie kunnen we een transparante en nauwe band onderhouden met onze leveranciers, klanten en bezoekers. Iedereen kent elkaar en weet waar het voedsel vandaan komt.” Emmanuel benadrukt dat ze met de focus op de ambachtelijkheid niet simpelweg vasthouden aan het verleden. “Mensen zeggen vaak dat we een van de laatste zijn die ambachtelijk op steen malen, maar wij zien onszelf en onze collega’s juist als pioniers van een nieuwe generatie duurzame molenaars.”  

Een winstmodel dat zijn eigen waarde heeft naast alle andere. “Elk bedrijf moet gezond en rendabel zijn – en dat is de IJzerkotmolen ook – maar wel met een groot respect voor élke speler in dat proces. Iedereen, van landbouwer en molenaar tot bakker, heeft recht op een rechtvaardige verloning”, zegt Emmanuel, “Wij merken in onze omgeving dat steeds meer ondernemers deze holistische bedrijfsvoering aanhangen en dat de vraag naar hun producten sterk groeit.”

Onontbeerlijke investeringssteun

Binnen zijn ondernemersfilosofie kan groene energie niet ontbreken, vindt Emmanuel: “En de waterkracht is er al. De Zwalmbeek stroomt letterlijk door ons gebouw! Het bestaande waterwiel aan het molengebouw voorziet onze meelproductie vandaag al 100% van energie uit waterkracht.” Aan de taverne zal hij een tweede waterwiel installeren, zoals hetgene dat daar historisch ook hing, om energie op te wekken voor de toekomstige activiteiten en het wagenpark. Zo wil de IJzerkotmolen op termijn volledig energieneutraal opereren.

Voor de installatie van de elektrische component van de waterkrachtcentrale ontving de IJzerkotmolen GREEN-investeringssteun. “Onze energieplannen zijn slim, maar de initiële investeringen zijn uitdagend voor een kmo en ze betalen zich slechts op middellange termijn terug”, legt Emmanuel uit, “Maar dankzij de steunmaatregelen van VLAIO worden dergelijke projecten toch mogelijk. Zo geeft de overheid enorm veel zuurstof aan de Vlaamse economie.”

De weg naar een duurzame toekomst

Emmanuel is lovend over het contact met VLAIO: “Het was een zeer correcte, bijzonder professionele en efficiënte samenwerking. Onze VLAIO-adviseur, Bart Deltour, reageerde altijd snel en kende zijn dossiers en de bijhorende regelgeving vanbinnen en vanbuiten.” Een grote hulp, want volgens Emmanuel schrikt het veel ondernemers af om zich daarin te verdiepen. “Maar VLAIO pluist veel voor je uit en speelt erg kort op de bal. Daardoor is het werk dat je zelf nog moet doen behapbaar. En ze staan altijd klaar om vragen te beantwoorden of je te ondersteunen.”

De GREEN investeringssteun was een waardevolle stap om de IJzerkotmolen in de Vlaamse Ardennen stilaan helemaal wakker te maken. “En ook de toekomst is al verzekerd, want onze stagiairs zijn geïnspireerd om hetzelfde te doen als wij. Dus de traditie en het duurzame verhaal kunnen verdergezet worden. Is dat niet fantastisch?”