Steun voor werknemers en zelfstandigen met een arbeidshandicap

Vanaf 1 juli 2023 kunnen werkgevers voor huidige of toekomstige werknemers met een arbeidsbeperking, in aanmerking komen voor individueel maatwerk (IMW). Deze steun zal er ook zijn voor zelfstandigen met een arbeidsbeperking.  IMW compenseert de eventuele extra kosten, begeleiding op de werkvloer en lagere productiviteit die de arbeidsbeperking met zich meebrengt.

Individueel maatwerk bouwt verder op 4 maatregelen die zullen verdwijnen: de Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP), de Sociale Inschakelingseconomie (SINE), de Lokale Diensteneconomie (LDE), de maatwerkafdelingen (MWA) van collectief maatwerk. Voor elk van die vier gelden er overgangsmaatregelen.

Er bestaan 2 soorten premies in het kader van individueel maatwerk: een loonpremie en een begeleidingspremie. De twee zijn combineerbaar.

Meer informatie over de toekenningsvoorwaarden, de procedures en de financiële ondersteuning is na te lezen via Individueel Maatwerk.

Als werkgever kan je van het Departement Werk en Sociale Economie (WSE) gedurende maximum 5 jaar een ondersteuningspremie bekomen voor werknemers met een arbeidsbeperking.

Sinds 1 januari 2019 kan deze premie ook worden aangevraagd voor werknemers met een tijdelijke arbeidshandicap of gezondheidsprobleem (VOP bepaalde duur). Het gaat bijvoorbeeld om personen die:

• herstellen van kanker
• een niet-aangeboren hersenletsel hebben
• lijden aan een psychische aandoening en minder dan 5 jaar in behandeling zijn
• tijdens hun revalidatie stilaan weer gaan werken.

De VOP onbepaalde duur kan verkregen worden voor 5 jaar (met mogelijkheid tot verlenging van 5 jaar). De VOP voor bepaalde duur kan worden verkregen voor 2 jaar (met mogelijkheid tot verlenging van 2 jaar).

De omvang van de premie wordt berekend op basis van het geplafonneerde referteloon van de werknemer (referteloon = brutoloon + werkgeversbijdragen RSZ - RSZ-verminderingen) en daalt gedurende de jaren:

Bij voltijdse tewerkstelling wordt het referteloon geplafonneerd tot het dubbele van het gemiddeld gewaarborgd minimummaandinkomen.

Je kan ook in bepaalde situaties een verhoging aanvragen tot maximaal 60% van het geplafonneerde referteloon.

Meer informatie kan je raadplegen op www.vlaanderen.be/vlaamse-ondersteuningspremie.

Er bestaat ook een VOP premie voor zelfstandigen in hoofd- en bijberoep: zie Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) voor zelfstandigen.

VDAB kan een vergoeding toekennen aan de werkgever als er aanpassingen moeten gebeuren aan de arbeidspost. Dit is alles in het bedrijf dat niet verplaatst kan worden. Bijvoorbeeld een lichtsignaal op een machine met geluidsignalen, een hellend vlak, aangepast sanitair, een traplift...

Wanneer je een aangepast model van materiaal aankoopt dat je al hebt in je bedrijf, dan betaalt VDAB het verschil terug tussen het aangepaste model en het standaardmodel. Als je bijvoorbeeld een gewone deur automatisch laat openen, betalen we de kost van de automatisatie terug en niet de kost van de deur. 

Meer informatie kan je raadplegen op deze pagina Terugbetaling aanpassing werkplek voor werkgevers

Ook als zelfstandige kan je een terugbetaling krijgen als je de werkplek aanpast omwille van je arbeidsbeperking: Terugbetaling arbeidsgereedschap, -kleding en aanpassing werkplek voor zelfstandigen.

VDAB kan een vergoeding toekennen aan de werknemer als er aanpassingen moeten gebeuren op vlak van arbeidsgereedschap of kledij (= alles wat verplaatst kan worden). Dit blijft eigendom van de werknemer.

Meer informatie kan je raadplegen als werknemer en werkgever op Terugbetaling arbeidsgereedschap en -kleding.

Ook als zelfstandige met een arbeidsbeperking of gezondheidsprobleem kan je hiervan gebruik maken. Meer informatie kan je raadplegen op Terugbetaling arbeidsgereedschap, -kleding en aanpassing werkplek voor zelfstandigen.

Wie doof of slechthorend is, kan elk jaar een aantal uur gratis beroep doen op een tolk Vlaamse gebarentaal, schrijftolk of oraaltolk ter ondersteuning.

Je kan hierop een beroep doen als werknemer, jobstudent en als er bepaalde opleidingen worden gevolgd. 

Ben je werknemer of zelfstandige in hoofd- of bijberoep dan heb je recht op ondersteuning gedurende 10% van je werktijd. Dit kan nog worden uitgebreid.

Meer informatie als kan je raadplegen op de website van VDAB Gratis tolk voor doven of slechthorenden.
De informatie voor zelfstandigen kan je vinden op de pagina Gratis tolk voor doven of slechthorenden die als zelfstandige werken.

Als een werknemer door een gezondheidsprobleem of arbeidsbeperking een begeleider of aangepast vervoer nodig heeft om naar het werk te gaan dan kan de werknemer een tegemoetkoming vragen aan VDAB.

Dit kan aangevraagd worden als werknemer, jobstudent en als er bepaalde opleidingen of stages worden gevolgd. 

Meer informatie kan je raadplegen op Terugbetaling vervoerkosten.

Ook als zelfstandige met een arbeidsbeperking of gezondheidsprobleem kan je hiervan gebruik maken. Meer informatie kan je raadplegen op Terugbetaling vervoerkosten voor zelfstandigen.

VDAB biedt op 3 manieren begeleiding aan medewerkers:

• Loopbaanbegeleiding: wanneer je medewerker het moeilijk heeft om zijn job goed uit te oefenen door zijn arbeidsbeperking of gezondheidsprobleem, dan kan loopbaanbegeleiding een oplossing bieden. Ook als hij na een ziekte of een ongeval terug bij zijn werkgever aan de slag wil maar niet goed weet hoe hij dit best aanpakt kan de loopbaancoach helpen. De medewerker kan het grootste deel van deze begeleiding betalen met loopbaancheques.
• Coaching op de werkvloer: je wil als werkgever dat je nieuwe medewerker met gezondheidsproblemen zich goed voelt in het bedrijf, dan kan een jobcoach deze werknemers in het bedrijf begeleiden. De coaching focust zich op hun technische vaardigheden, motivatie, werkattitude, omgangsvormen en communicatieve vaardigheden. De gespecialiseerde jobcoaching kan op elk moment van de tewerkstelling worden aangevraagd bij een Gespecialiseerde opleiding, begeleiding en bemiddeling (GOB) dienst, erkend door VDAB. Deze dienstverlening is kosteloos.
• Begeleiding na ziekte: krijgt je medewerker een ziekte- of invaliditeitsuitkering of is hij minstens 4 maand technisch werkloos door medische redenen, dan kan VDAB samen met  de partners hem begeleiden om terug aan de slag te gaan.

Wil je op de hoogte blijven van wijzigingen van deze maatregel en andere maatregelen in de Subsidiedatabank? Dat kan via de gratis 'Nieuwsbrief van de Subsidiedatabank'.