VR-trainingsoplossingen voor zorg en defensie
Virtual reality (VR) heeft al een stevige voet aan de grond in de wereld van entertainment en gaming, maar de échte revolutie vindt plaats in sectoren waar levens op het spel staan. OneBonsai, pionier op vlak van immersieve technologieën, ontwikkelt hoogstaande VR-oplossingen voor professionele opleidingen, zowel in de medische sector als in defensie. Samen met de Brusselse onderzoeksinstelling Cerdecam en ondersteund met een BEL-COO subsidie ontwikkelt het CertifVR, dat automatisch VR trainingmodules genereert. Een belangrijke stap in de evolutie van leermodules in kritieke sectoren.
Klaar voor het echte werk?
In de medische wereld is praktijk opdoen, het in de vingers krijgen van specifieke handelingen essentieel. Maar oefenen op echte patiënten is niet altijd mogelijk of gewenst, terwijl klassieke simulaties duur en logistiek complex zijn. Voor die uitdaging biedt Virtual Reality een oplossing. neBonsai ontwikkelde een virtuele patient die je als verpleegkundige in VR kan verzorgen. Maar hoe weet je, hoe meet je de leerresultaten van zo’n virtuele opleiding? Met CertifVR, een Belgisch project rond het gebruik van anesthesie-beademingstoestellen, beantwoordt OneBonsai die vraag.
Evarest Schoofs, mede-oprichter en CEO van OneBonsai: “VR-training bestaat al eventjes, maar het “valideren” van de resultaten is een ander paar mouwen: wie beoordeelt of de cursist het écht beheerst? In een klassikale setting doet een instructeur dat. In CertifVR moet het systeem die rol opnemen, op basis van meetbare handelingen en beslissingen van de gebruiker. Bovendien moet de training representatief zijn voor de klinische realiteit, met scenario’s die je in het echte leven zelden veilig kan nabootsen.”
Van cinemazaal naar VR-pionier
OneBonsai zag in 2017 het levenslicht, nadat co-founders Evarest Schoofs en Dimitri Pirnay tijdens het bekijken van de Marvelfilm Doctor Strange geboeid raakten door de potentie van 3D en immersieve technologie. “We merkten hoe krachtig het is om ondergedompeld te worden in een andere realiteit”, vertelt Schoofs. “Dat moest toch in te zetten zijn voor opleidingen en simulaties, redeneerden we achteraf op café.”
Dat aanvoelen bleek terecht, want vandaag levert OneBonsai innovatieve opleidingsoplossingen aan kleine en (vooral) grote bedrijven – van NMBS over Nike tot de Belgische Defensie. Bovendien is de focus intussen verbreed en ontwikkelt het bedrijf ook oplossingen rond AI, mixed reality en zelfs robotica. Met name binnen healthcare staat het OneBonsai sterk, geholpen doordat die sector een van de early adopters van VR was.
De digitale patiënt
Evarest: "CertifVR richt zich specifiek op de opleiding van anesthesisten en verpleegkundigen in het gebruik van beademingstoestellen. Door gebruik te maken van AI en VR ontwikkelden we een digitale patiënt. Die reageert uiterst realistisch op handelingen van de gebruiker — inclusief symptomen als pijn, zweten of ademnood. De cursist doorloopt varianten — denk aan wisselende parameters en complicaties — en neemt beslissingen zoals in het ziekenhuis. Een apart AI systeem, in ontwikkeling bij Cerdecam, registreert en beoordeelt acties tegen duidelijke doelstellingen: pas wanneer het leerdoel behaald is, volgt een certificaat. Die automatisering maakt schaalbaarheid mogelijk en verlaagt de druk op schaarse instructeurs. Zo kunnen we grootschaliger, veiliger én beter opleiden.”
Door het loslaten van het initiële idee om volledige certifieerbaarheid te bereiken, ontstond meer ruimte voor innovatie. Inspelend op de meest actuele trends is een uitermate waarheidsgetrouwe modulair aanpasbare ‘digitale patiënt’ ruimer inzetbaar dan aanvankelijk vooropgesteld.
Samenwerking over gewestgrenzen heen
Die interregionale mix is geen toeval: het project loopt binnen BEL-COO, het programma dat samenwerking tussen Vlaamse, Brusselse en Waalse ondernemingen ondersteunt. “Zonder die steun zou dit project moeilijk realiseerbaar zijn”, benadrukt Evarest. “Voor een klein bedrijf is het een risico om in te zetten op nieuwe technologie waarvan je niet zeker weet of het technisch of commercieel haalbaar is. Dankzij de BEL-COO subsidie konden we dat risico een stukje afdekken. Tegelijkertijd appreciëren we de flexibiliteit van Vlaio datons de mogelijkheid biedt om van koers te veranderen wanneer blijkt dat een aantoonbaar beter marktpotentieel bereikbaar is.”
Onder leiding van professor Edouard Auvinet onderzoekt Cerdecam wetenschappelijk of en hoe kennis effectief wordt overgedragen in VR, en of die overdracht objectief gemeten en gecertificeerd kan worden.
Via VLAIO bedrijfsadviseur Bruno Van de Casteele kreeg OneBonsai zicht op de BEL-COO subsidie,. “VLAIO heeft het projectidee mee geëvalueerd en ons waardevolle feedback gegeven over positionering en accenten”, vertelt Evarest. “VLAIO denkt verder dan louter subsidies en is een echte sparringpartner.”
“Ook op vlak van internationalisering (via Flanders Investment & Trade) en netwerking is de Vlaamse overheid een relevante speler. Zij organiseren evenementen en brengen bedrijven in contact met mogelijke partners of nieuwe markten. Die rol als facilitator is bijzonder waardevol.”
Via een CrossRoads Vlaanderen-Nederland project, werkt OneBonsai ook over de landsgrenzen heen samen. Samen met een Nederlands bedrijf zetten ze hun VR-technologie in voor een gestandaardiseerde opleiding voor pediatrische zorg.
Defensie als verrassende bondgenoot
Net omdat VR zeldzame, complexe of gevaarlijke scenario’s — denk aan chemische incidenten, zware trauma’s of brandbestrijding, die zelden in een civiele context voorkomen — veilig en herhaalbaar maakt, toont ook de defensiesector uitgesproken interesse voor de technologie. Evarest: “Zorgverleners moeten ook op patiententypes voorbereid zijn die niet in het dagdagelijkse leven voorvallen, zeker wanneer potentiële slachtoffers in gewone ziekenhuizen belanden. Denk daarbij aan brandwondes of zware verwondingen door munitie.”
Het is gebleken dat de digitale patiënt biedt hier een enorm potentieel biedt: het stelt medische en paramedische teams in staat te trainen op zeldzame, complexe casussen die anders moeilijk te simuleren zijn. Ook het potentieel van automatische certificering is aantrekkelijk voor een organisatie als Defensie, waar opleiding en validatie gestandaardiseerd en schaalbaar moeten verlopen. OneBonsai is nu reeds bezig met pilots in verschillende landen om die ‘Digitale Patiënt’ te vermarkten.
