Nieuwe regels rond modelbescherming in EU vanaf 1 mei

Wat is modelbescherming?

Via modelbescherming bescherm je de uiterlijke kenmerken van een product zoals vorm en textuur. Om die kenmerken te kunnen beschermen, moeten ze nieuw en onderscheidend zijn van andere producten. 

Nieuwe EU-richtlijn: Design Package 

Het Design Package is een nieuwe richtlijn van de Europese Unie waarmee de EU de wetgeving rond tekeningen en modellen moderniseert om beter aan te sluiten bij de noden van vandaag. Hierdoor veranderen vanaf 1 mei de naam en de verlengingstarieven. Vanaf 1 juli 2026 gaan verdere inhoudelijke wijzigingen in. Een overzicht van de wijzigingen vind je hieronder.

Deze wijzigingen hebben betrekking tot de bescherming van Uniemodellen, een aanvraag voor bescherming in de EU. Daarnaast kan je ook enkel in de Benelux bescherming aanvragen (Benelux-model). Lidstaten krijgen tot 2027 de tijd om de richtlijn om te zetten naar eigen wetgeving. Voor het Benelux-model verandert op 1 mei dus nog niets. 

Wat verandert voor jou? 

1. 'Gemeenschapsmodel' wordt 'Uniemodel'

Heb je een geregistreerd Gemeenschapsmodel of wil je binnenkort zo’n model registreren? Hou er dan rekening mee dat de term ‘Gemeenschapsmodel’ verdwijnt vanaf 1 mei 2025. Voortaan wordt dit Uniemodel, naar analogie met het Uniemerk.

2. Kosten om modelbescherming te verlengen stijgen

De kosten om modelbescherming te verlengen stijgen fors, vooral in de derde en vierde verlengingsperiode. Dit moet ervoor zorgen dat alleen effectief gebruikte modellen verlengd worden. 

TIP: Verloopt jouw modelbescherming voor 30 september 2025? Verleng het dan voor 1 mei 2025 om nog van de oude tarieven te profiteren. Vervalt je modelbescherming na 30 september 2025? Dan gelden de nieuwe, hogere tarieven.

3. De verlengingsdatum wordt anders berekend

Ook de verlengingsdatum wordt anders berekend. Voorheen moest je een model verlengen op de laatste dag van de maand waarin het verviel. Voortaan kan je al verlengen vanaf 6 maanden voor de vervaldatum. De vervaldatum wordt nu ook de verlengingsdatum en loopt niet meer door tot het einde van de maand. 

4. Modelrecht krijgt een eigen symbool

Net zoals het auteursrecht © en het merkenrecht ®, krijgt ook het modelrecht een eigen symbool om aan te geven dat het model geregistreerd is: Ⓓ

5. Je kan meer modellen beschermen

Modelbescherming geldt niet langer alleen voor ‘fysieke’ voorwerpen. Voortaan kunnen ook ontwerpen beschermd worden, zoals virtuele werken, grafische gebruikersinterfaces, visuele effecten en animaties.

6. De registratieprocedure wordt aangepast

Naast statische afbeeldingen zullen nu ook bewegende beelden (zoals video’s) geregistreerd kunnen worden. Door deze aanpassing zal het model nauwkeuriger weergegeven kunnen worden.

Bij het Gemeenschapsmodel konden binnen één depot alleen gebruiksvoorwerpen uit dezelfde Locarno-klasse geregistreerd worden. Dit vervalt bij de hervorming: je kan voortaan verschillende modellen in één aanvraag opnemen.

7. Modelbescherming wordt uitgebreid

Door de opkomst van 3D-printing kunnen modellen eenvoudig gekopieerd worden. Daarom wordt modelbescherming uitgebreid. Het maken, downloaden, kopiëren en delen van een digitaal bestand met een beschermd model is voortaan ook een inbreuk.

8. Belangrijke wijziging voor de auto-industrie

In heel de Europese Unie geldt dat reparatie-onderdelen die nodig zijn om een samengesteld product in zijn oorspronkelijke staat te herstellen, niet langer beschermd kunnen worden door een model. In de Benelux was dit al het geval, maar nu wordt deze regel EU-breed ingevoerd.