Risico’s zichtbaar maken
Gelukkig hangt ons leven niet letterlijk aan een zijden draadje, maar regelmatig wel aan stalen kabels. Hoe vaak neem jij niet een lift? Of een kabelbaan tijdens een skitrip? Geruststellend: zulke kabels zijn stuk voor stuk staaltjes van ingenieus vernuft. Neemt niet weg dat als er toch iets misgaat, de gevolgen vaak niet te overzien zijn. Je kan dus maar beter je kabels regelmatig aan een grondige inspectie onderwerpen. Raidyn, een jonge start-up, bedacht hiervoor een innovatieve analysemethode en kreeg daarbij steun van VLAIO. Dat is nog maar de start. Daarna wil de onderneming de veiligheid verbeteren van andere cruciale technische componenten.
Industriële inspectie
“Ik vergelijk stalen kabels vaak met vliegtuigen”, vertelt Tommaso Tamarozzi, medeoprichter en CEO van de Leuvense start-up Raidyn, “zonder meer de veiligste transportmiddelen ter wereld. Alleen, als er toch iets fout gaat, heeft dat héél dramatische gevolgen. Zoals recent nog in Monte Faito bij Napels, waar een cabine neerstortte nadat de tractiekabel brak. Er vielen 4 doden te betreuren. Dat wil je als vliegtuigbouwer of als kabelgebruiker voorkomen. Met Raidyn hebben we daar een oplossing voor bedacht.”
Na studies aan de KU Leuven en een carrière bij grote spelers als Siemens en Oqton verliet Tommaso de gebaande paden om zijn kennis van fysica, visiesystemen en artificiële intelligentie in te zetten in de industrie. “Ik wist dat de tijd rijp was om met geavanceerde camera’s en stevige algoritmes een verschil te maken”, vertelt hij. “Ik dacht daarbij in eerste instantie aan trillingsanalyses of inspectie van lasnaden, dicht bij mijn oorspronkelijke vakgebied. Maar toen ik met bedrijven ging praten, klonk regelmatig dezelfde vraag: ‘Hebben jullie al eens aan staalkabels gedacht?’ Ik onderzocht deze problematiek nog wat verder en begreep al snel dat hier een onvervulde behoefte lag. Staalkabels liggen en hangen overal – van hijskranen en bruggen over mijnschachten en (kabel)liften tot offshore-platformen. Ze bleken in nagenoeg elke technische toepassing een kritische component en een veeal “onzichtbaar” pijnpunt. Ik besloot me in eerste instantie op deze niche te concentreren. Van daaruit kunnen we dan later nog uit breiden naar andere kritieke onderdelen zoals lassen en boutverbindingen.”
“De controle en inspectie van staalkabels verloopt vandaag erg omslachtig en onvolledig”, gaat hij verder. “Om risico’s te vermijden, vervangen heel wat bedrijven hun kabels daarom preventief lang voor het einde van de levensduur. Dat biedt zekerheid, maar heeft ook een prijs: onnodige stilstand, hoge materiaalkosten en verspilling. Met ons camera inspectiesysteem maken we continu toezicht mogelijk. Bedrijven hoeven geen genoegen te nemen met één jaarlijkse controle of overdreven vroege vervanging. Wij willen onzichtbare gebreken zichtbaar maken lang voor ze een risico vormen, zodat bedrijven veilig én efficiënter met hun kabels kunnen omgaan.”
Van pilot naar krachtige ontwikkeling
Met hightech camera’s, AI-modellen en strategische samenwerkingen ontwikkelde Raidyn een innovatief kabelinspectiesysteem. Tommaso: “We richtten Raidyn in 2024 op samen met ervaren partners uit mijn netwerk. Zo’n netwerk is cruciaal: ex-collega’s en mede-oprichters zoals Ben Schrauwen en Samir Hanna brachten tonnen ervaring in AI en het opstarten van bedrijven. We startten heel klein: met een subsidie innovatieve starterssteun (ISS) van VLAIO bouwden we een eerste prototype met één camera. Daarmee bewezen we dat ons AI-algoritme een roterende kabel kon volgen en de eerste breuken kon herkennen.”
Uit die pilot leerden ze dat één camera niet volstond. Tommaso: “Een staalkabel is rond en kan rafelen over de hele omtrek. Daarom schalen we met een VLAIO ontwikkelingsproject op naar drie camera’s die tegelijk beelden vastleggen. Zo kunnen ze een kabel van alle kanten inspecteren. En om subtiele defecten als roestplekken op te sporen, schakelen we over van zwart-witbeelden naar kleur.”
Die verbeteringen hebben wel een impact op de datahoeveelheid en rekenintensiteit. Daarom werkt Raidyn nauw samen met het Vlaams Supercomputer Centrum. “We trainen onze AI-modellen op HPC-infrastructuur, aan een vast tarief van 1 euro per GPU-uur – een verademing vergeleken met de onvoorspelbare kosten van clouddiensten,” legt Tamarozzi uit. “Dankzij deze high-performance computing leren onze algoritmes razendsnel bij zonder financiële verrassingen.”
Veel meer dan rekenkracht alleen
Het Vlaams Supercomputer Centrum ontstond zo’n zestien jaar geleden als samenwerkingsverband van de vijf Vlaamse universiteiten, met één doel: supercomputers beheren voor onderzoek. “Die academische ruggengraat staat er nog altijd—met clusters op vier campussen en één centrale ‘tier 1’—maar intussen geven we ook bedrijven toegang tot die rekenkracht.”
“Maar VSC is méér dan CPU’s en GPU’s, vertelt Carl Mensch, HPC Business Developer bij VSC: “We verlagen de drempel voor ondernemingen. Bij ons starten bedrijven met een kosteloos proeftraject met duidelijk afgebakende GPU en CPU uren. De accounts daarvoor regelen we doorgaans binnen een werkdag. Basisondersteuning en trainingen—van ‘Wat is Linux?’ tot geavanceerd paralleliseren van code —zijn gratis. Gaat het verder, dan kan dat via consultancy of, liever, via gefinancierde trajecten. En onze prijszetting voor compute is helder: een vaste prijs per uur in tegenstelling tot de vaak ondoorzichtige cloudtarieven. Vooral dat is voor startende ondernemingen van doorslaggevend belang: géén verrassingen.”
“Die mix van rekenkracht én begeleiding maakt het verschil,” besluit Mensch. “Kijk naar de getuigenis van Raidyn dat AI modellen trainde om risico’s in staaldraad zichtbaar te maken. Wanneer schaal of budget daarom vragen, wijzen we bedrijven ook de weg naar Europese supercomputers en financiering. De focus van VSC is altijd: start ups en kmo’s helpen sneller te innoveren met voorspelbare kosten, korte wachttijden en toegang tot de juiste expertise.”
Slim omgaan met beperkte data
Waar vind je beelden van kapotte kabels om je algoritme te trainen? Tommaso: “Ze zijn nauwelijks beschikbaar, dus maakte ik in het begin zelf tijdens bergtochten snapshots van kabels langs alpineroutes. Samen met partners bouwt Raidyn een groeiende dataset op, terwijl we via fysische simulaties en augmentatietechnieken het maximale uit elke opname halen.” Het resultaat is een AI die steeds beter patronen herkent.
Raidyn werkt verder samen met de Oostenrijks/Italiaanse kabelproducent Teufelberger-Redaelli, dat staalkabels maakt én onderhoudt, om hun kerncompetentie te integreren. Ook bundelen ze de krachten met AMC Instruments, een specialist in magnetische kabelonderzoeken. Tommaso: “Samen vormen we de ‘Alliance for Intelligent Rope Monitoring’ waarbij we onze visuele AI-inspectie combineren met gevestigde technieken zoals magneto-inductieve sensoren. Ze combineren we het beste van beide werelden: makkelijke interpretatie en betrouwbare resultaten.”
Continu toezicht
Het eindresultaat van Raidyn’s werk is een gebruiksvriendelijk camerasysteem dat de gezondheid van staalkabels continu en automatisch bewaakt. In plaats van omslachtige handmatige controle te doen of op vaste intervallen een dure kabelvervanging in te plannen, kunnen klanten met Raidyn dagelijks digitaal inspecteren zonder hun operatie stil te leggen.
Tomasso: ”Ik illustreer dat graag met een concreet voorbeeld: op een offshore boorplatform vervangen operators nu na een welbepaalde werkperiode – om de paar jaar, zeg maar - alle kabels preventief, hoewel zo’n staalkabel makkelijk de grootteorde van een miljoen euro kost. Toch weegt die kost niet op tegen de ellende als een kabel onvoorzien zou breken of onbruikbaar zou blijken: een stillegging van weken, dure herstellingen en potentieel gevaarlijke situaties. Met Raidyn kunnen ze de conditie van zo’n kabel dagelijks monitoren en pas vervangen wanneer nodig – gepland en onder controle, in plaats van op goed geluk.”
Niet zomaar “iets met AI”
Zowel de financiële steun als het strategisch advies van VLAIO en andere partners speelden een sleutelrol in het succes van Raidyn. Tommaso aarzelde aanvankelijk om zijn vaste job op te geven, maar de beschikbare innovatiesteun nam een groot deel van het risico weg: “Die VLAIO subsidiedossiers vergen de nodige voorbereiding maar ik kon wel rekenen op begeleiding van VLAIO-bedrijfsadviseur Luc Bastiaens bij het uitwerken van de dossiers. Hij gaf helder aan waarop we moesten focussen en welke onderdelen minder relevant waren.”
Ook de grondige evaluatie door VLAIO gaf hem achteraf vertrouwen: “Er zijn vandaag zo veel spelers die beweren iets met AI te doen, dat het moeilijk is om op te vallen als je écht goed werk levert. Een onafhankelijke technische check bewijst dan dat we oprecht zijn – dat is een stem van vertrouwen én een kwaliteitslabel. Voor een start-up was de procedure best pittig, maar ik begrijp ook waarom. Je wordt terecht streng beoordeeld, het gaat tenslotte om belastinggeld.”
