Grijswaterrecuperatie: eerst douchen, dan doorspoelen

Water is een kostbare grondstof waar we te verspillend mee omspringen. Elke keer je het toilet doorspoelt gebruik je zo’n zes liter water en toiletten in oudere huizen spoelen nog te vaak door met drinkbaar leidingwater - dat dan zomaar in de riool verdwijnt. Zonde! Cohousing Jean in Sint-Amandsberg pioniert als woongemeenschap met een recuperatiesysteem voor grijs water. Dit project werd mogelijk dankzij een financieel duwtje in de rug van VLAIO, via de Blue Deal-steun voor waterbesparende investeringen.

Geen bruikbaar water meer in de riool

In Gent doen een tiental buren van Cohousing Jean het anders, zij gebruiken grijs water om hun toiletten door te spoelen. Het is een cohousingproject waarin een in Vlaanderen unieke manier van grijswaterrecuperatie wordt toegepast. Bewoner van het cohousingproject architect Johannes T’Hooft geeft er graag een woordje uitleg. 

“Onze droom was om minder water te verbruiken. Grijswaterrecuperatie leek ons een perfecte oplossing. Ons studiebureau adviseerde ons om een grijswaterfiltersysteem van GEP  te plaatsen. Ondanks dat we geen écht bedrijf zijn maar een vereniging van mensen die samenwonen en actief willen investeren in duurzaam watergebruik, dienden we een subsidieaanvraag in bij VLAIO voor de 'Blue Deal waterbesparende investeringen' – en waren dolgelukkig dat we met die steun ons project waar konden maken.”

“Wat we in Cohousing Jean doen op vlak van hergebruik van grijs water is uniek in Vlaanderen. In geen enkel ander woonproject gebeurt grijswaterrecuperatie op zo’n manier, dus we konden ook nergens ons licht konden gaan opsteken of inspiratie halen. Een waterrecuperatiesysteem bestond al wel op grote schaal voor de industrie en grotere wooncomplexen in het buitenland, maar wij zijn het kleinste project dat grijs water wilde hergebruiken in een wooncontext. Het installeren van een recuperatiesysteem was dus een berekend risico. En succesvol. We hopen in de toekomst ook andere woonprojecten, bedrijven en ondernemingen te inspireren met onze aanpak.”

 

Wat is grijswaterrecuperatie? 

Water afkomstig van baden en douches is minimaal bevuild en krijgt daarom de benaming grijs water. Dat grijs water stroomt na gebruik vaak rechtstreeks de riool in en dat is zonde. In Vlaanderen gebruiken we voor onze persoonlijke hygiëne gemiddeld zo’n 60 liter water per dag per gezinslid. Tel daarbij nog het water dat we gebruiken om te poetsen, te koken en planten te gieten en je komt aan heel wat éénmalig watergebruik. Bij grijswaterrecuperatie wordt het grijs water eerst gefilterd en dan opgeslagen. Zo kan het opnieuw gebruikt worden voor zaken die geen drinkwaterkwaliteit vereisen, zoals het doorspoelen van het toilet of wassen.

 

Milieubewust cohousingproject

Johannes T’Hooft: “Al van bij de start van ons bouwproject was het ons plan om zo zuinig mogelijk om te springen met water. Cohousen is niet goedkoper dan een individuele woning hebben, maar omdat je met meer mensen van dezelfde faciliteiten gebruik maakt, kan je door die schaalvergroting vaak wel innovatiever te werk gaan. En dat biedt heel wat voordelen.”

“In Cohousing Jean hebben we ook een gemeenschappelijk geothermienet, waardoor de hele site de kosten deelde voor de noodzakelijke boringen voor warmtepompen. Een grijswaterrecuperatie- en filtersysteem is ook een techniek die alleen loont als je met een aantal mensen samen de investering kan doen. Laten we zeggen dat je uiteindelijk niet méér huis hebt voor dezelfde prijs, maar wel méér innovatie voor jouw huis.”

Wat we in Cohousing Jean doen op vlak van hergebruik van grijs water is uniek in Vlaanderen. In geen enkel ander woonproject gebeurt grijswaterrecuperatie op zo’n manier, dus we konden ook nergens ons licht konden gaan opsteken of inspiratie halen.

Johannes T’Hooft
Bewoner van Cohousing Jean

Ambassadeur voor gelijkaardige projecten

Een grijswaterrecuperatie systeem zoals dat van GEP bestond nog niet voor een klein project en werd nog nergens in een huis of in een huizencomplex gebruikt. In Cohousing Jean koppelde GEP de grijswaterfilters aan op de aflopen van de douches en wastafels. Dat gefilterde water loopt dan weer terug naar de spoelbakken van de toiletten. 

Cohousing Jean heeft zelf een waterexpert in huis en kreeg daarnaast steun van de UGent en GEP bij het uittekenen van het systeem. Het project wil nu ambassadeur zijn voor gelijkaardige projecten en via regelmatige kwaliteitscontroles ook een onderzoekshub worden. 

Anders wassen en schoonmaken

Johannes T’Hooft: “Alle bewoners van onze cohousing kozen ervoor om mee in de kosten te delen. Maar ons waterrecuperatiesysteem heeft ook gevolgen, want grijs water recupereren is niet alleen financieel investeren maar ook anders wassen en schoonmaken. Zo gebruikt hier niemand poetsproducten met bleekwater, en zijn alleen biologisch afbreekbare zepen en shampoos toegelaten. Je haar kleuren? Dat kan voorlopig alleen maar bij de kapper.”

Ondanks dat we geen écht bedrijf zijn maar een vereniging van mensen die samenwonen en actief willen investeren in duurzaam watergebruik, dienden we een subsidieaanvraag in bij VLAIO voor de 'Blue Deal waterbesparende investeringen' – en waren dolgelukkig dat we met die steun ons project waar konden maken.

Johannes T’Hooft
Bewoner van Cohousing Jean

Maximaal behoud van hemelwater

Behalve grijswaterrecuperatie doen ze in Cohousing Jean ook nog aan maximaal behoud van hemelwater. “Alle hemelwater van de gewone daken stroomt naar een regenwaterput. Dat water besproeit de groendaken als het te droog is of zorgt voor het bewateren van de tuin. Daarna infiltreert het rustig via een wadi in de tuin. Zo houden we het hemelwater zo lang mogelijk vast om het dan langzaam, gecontroleerd weer los te laten. Het risico op overstroming bij hevige regen is minder groot en we hebben een buffer van regenwater om de drogere zomerperiodes te overbruggen. Ook op dat vlak doen we dus aan waterbesparing.”

 

Krijg ook steun om water te besparen 

VLAIO investeerde in dit project in het kader van duurzaam ondernemen en meer in het bijzonder voor projecten die aan waterrecuperatie doen.

Ook interesse in grijswaterrecuperatie of wil je water op een andere manier hergebruiken, zuiveren of zelfs ontzilten? Alle info via vlaio.be/BlueDeal!