Europese erkenning voor projecten rond strategische materialen en decarbonisatie

Europa wil minder afhankelijk worden van derden voor de transitie naar een koolstofarme industrie. De Europese Commissie heeft daarom binnen het Green Deal Industrial Plan twee regelgevingen die een erkenning geven aan strategische projecten. Projecten met zo'n erkenning krijgen een versnelde vergunningsprocedure en ondersteuning vanuit Europa en VLAIO. Is je bedrijf actief in de winning, verwerking of recyclage van grondstoffen of in de productie van duurzame technologieën? Dan kan je in aanmerking komen voor deze erkenningen.

Om welke Europese erkenningen gaat het? 

De Critical Materials Act (CRMA) en de Net-Zero Industry Act (NZIA). CRMA erkent projecten van bedrijven die inzetten op winning, verwerking en recyclage van kritieke grondstoffen binnen de EU, zoals lithium. De Net-Zero Industry Act (NZIA) bevordert Europese productie van technologieën die nodig zijn om de Europese economie koolstofarm te maken, zoals windmolens en batterijen. Strategische NZIA en CRMA-projecten kunnen ook het label ‘strategisch project’ onder STEP krijgen.

  • 1

    CRMA of Critical Materials Act

    De CRMA richt zich tot de grondstoffen die kritiek zijn voor groene transitie, digitale technologieën, defensie en ruimtevaart.

    De CRMA richt zich tot de grondstoffen die kritiek zijn voor groene transitie, digitale technologieën, defensie en ruimtevaart. Bijvoorbeeld lithium en kobalt voor batterijen. De vraag naar deze grondstoffen neemt wereldwijd toe en Europa is vandaag sterk afhankelijk van invoer.

    De EU kan niet volledig zelfvoorzienend worden, maar wil via de CRMA de invoerstromen diversifiëren en ook alle andere stadia van de Europese waardeketen voor kritieke grondstoffen versterken. De wet bevat 34 kritieke grondstoffen en 17 strategische grondstoffen. De doelstelling tegen 2030 is om 10 % van deze materialen zelf te winnen, 40 % te verwerken, 25 % te recycleren en nooit voor meer dan 65 % afhankelijk te zijn van één derde land.

    Samengevat:  

    • Winnen, verwerken en recycleren van kritieke grondstoffen  
    • Kritiek voor groene transitie, digitale technologieën, defensie en ruimtevaart

    Alle info over CRMA vind je op de website van de Europese Commissie

  • 2

    NZIA of Net-Zero Industry Act

    De NZIA creëert een regelgevingskader voor technologieën die cruciaal zijn om de economie koolstofarm te maken.

    De NZIA creëert een regelgevingskader voor technologieën die cruciaal zijn om de economie koolstofarm te maken. Het ondersteunt bedrijven die technologieën produceren voor decarbonisatie en klimaatneutraliteit. Dit omvat zowel eindproducten, componenten, als installaties of machines. De NZIA wil investeringen in een lijst van nettonultechnologieën interessanter maken door bijvoorbeeld een vlotter vergunningsproces, makkelijkere markttoegang, … 

    De EU streeft ernaar om tegen 2030 minstens 40 % van haar eigen jaarlijkse vraag naar deze strategische technologieën zelf te produceren en tegen 2040 een 15 % wereldmarktaandeel te veroveren.

    Samengevat:  

    • Productie van technologieën die cruciaal zijn om de economie koolstofarm te maken
    • Interessante omstandigheden voor investeringen in een lijst van nettonultechnologieën

    Alle info over NZIA vind je op de website van de Europese Commissie

  • 3

    STEP of Strategic Technologies for Europe Platform

    Strategische NZIA en CRMA-projecten kunnen ook het label ‘strategisch project’ onder STEP krijgen.

    De Europese Commissie lanceerde in 2024 het Strategic Technologies for Europe Platform (STEP) om gerichte investeringen in kritische technologieën te ondersteunen. Het platform bundelt middelen uit 11 bestaande EU-programma’s – waaronder Horizon Europe, InvestEU en het Innovatiefonds – om innovatie in strategische sectoren te versterken. 

    Strategische NZIA en CRMA-projecten kunnen ook het label ‘strategisch project’ onder STEP krijgen, zolang ze binnen het toepassingsgebied van STEP vallen en voldoen aan de criteria uitgezet in NZIA en CRMA. Strategische STEP-projecten kunnen aanvullend een financiering ontvangen uit andere EU-programma’s. 

    Alle info over STEP op strategic-technologies.europa.eu 

Wie komt hiervoor in aanmerking? 

Is je bedrijf actief in de winning, verwerking of recyclage van grondstoffen of in de productie van duurzame technologieën? Dan kan je hiervoor in aanmerking komen.   

Hoe dien je een aanvraag in?

Als je een project hebt dat in aanmerking komt, kan je hiervoor een applicatie indienen bij Europa. Je doet dit rechtstreeks via de website van de Europese Commissie. 

Meer informatie over het applicatieproces vind je bij de veelgestelde vragen - How can I submit my application? 

Wat zijn de voordelen van zo'n erkenning? 

Als jouw project erkend wordt, dan kan je beroep doen op een ondersteunend team binnen Europa dat je zal begeleiden bij mogelijke financiering. Op Vlaams niveau faciliteert zo'n erkenning de weg naar vergunningen en financiële steun. 

Meer over de voordelen vind je op de website van de Europese Commissie onder 'Benefits of strategic project status'

VLAIO geeft advies en financiële steun

Heb je vragen rond vergunningen en mogelijke subsidies? Wil je advies over deze erkenningen? Dan kan je terecht bij VLAIO via invest@vlaio.be. 

VLAIO biedt financiële steun voor deze projecten via de bestaande steuninstrumenten. We hebben geen aparte subsidies. Voor projecten rond strategische materialen en decarbonisatie kan je beroep doen op deze steuninstrumenten: 

  • Strategische transformatiesteun: maakt opleidings‐ en investeringssteun mogelijk voor internationaal gerichte ondernemingen die een transformatie met een sterk innovatief karakter doormaken
  • Strategische ecologiesteun: investeringen in technologieën die omwille van hun unieke bedrijfsspecifieke karakter niet kunnen gestandaardiseerd worden
  • Ecologiepremie+: investeringssteun voor vooruitstrevende ecologische technologieën die vermeld zijn op een limitatieve technologielijst
  • Ontwikkelingsproject: steun voor innovaties die een sleutelrol spelen in de realisatie van een businesscase die jouw bedrijf potentieel versterkt
  • Onderzoeksproject: steun voor de uitbouw of het versterken van hun onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten
  • Haalbaarheidsstudie: steun voor een innovatief project waarvan de haalbaarheid nog onvoldoende duidelijk is

Delen: