Azteq zet zonne-energie om in warmte voor bedrijfsprocessen
Idee uit de woestijn
Bij het woord ‘zonne-energie’ denken de meeste mensen aan fotovoltaïsche panelen en elektriciteit. Nochtans kunnen we de straling van de zon ook gebruiken om thermische energie te produceren. In heel wat woestijngebieden maken energiebedrijven gebruik van parabolische reflectoren om warmte te oogsten. Dat bracht Kari Ven, Koen Vermout en Peter Vandeurzen op het idee om ook in Europa duurzame en betaalbare industriële warmteplatformen te bouwen. In 2017 richtten ze samen het innovatieve bedrijf Azteq op.
Ultra-reflecterende spiegels
Om industriële warmte te produceren maakt Azteq gebruik van parabolische spiegels. “Die spiegels bestaan uit glazen platen met een speciale coating, waardoor ze de straling van de zon nog beter reflecteren”, zegt Peter Vandeurzen, mede-oprichter en Sales and Marketing Director van Azteq. “De spiegels sturen de straling naar een collectorbuis in het midden van de installatie. Het oliemengsel in de buis wordt daardoor opgewarmd tot 350 à 400°C. Doordat de spiegels met de zon mee draaien, behalen we een optimaal rendement.”
Thermische energie kun je veel makkelijker opslaan dan elektriciteit: dat is een groot voordeel.
“Vlaanderen is natuurlijk niet de meest zonnige regio: we kunnen dus niet elke dag evenveel warmte produceren. Het voordeel van thermische energie is echter dat je het makkelijker kunt opslaan dan elektriciteit. Om stroom op te slaan heb je dure en complexe batterijen nodig. Voor warmte-energie volstaat een afgesloten reservoir met vloeistof om op te warmen. Op die manier kunnen we niet alleen de nachten, maar ook de wintermaanden overbruggen.”
Vlaanderen en ver daarbuiten
De belangrijkste klanten van Azteq zijn grote industriële bedrijven die veel warmte nodig hebben voor hun bedrijfsprocessen. “Zulke bedrijven deden decennialang een beroep op aardgas. Maar nu de gasprijzen schommelen en Europa steeds strengere CO2-eisen stelt, stijgt de vraag naar duurzame en betaalbare warmte”, aldus Peter Vandeurzen.
“Onze eerste projecten situeerden zich in Vlaanderen, maar inmiddels werken we ook aan Europese en zelfs internationale projecten. Onze grootste installatie staat in de Spaanse stad Sevilla: in opdracht van ENGIE España gaan we daar ongeveer 60% van het gasverbruik van een grote brouwerij door zonnewarmte vervangen. In Vlaanderen starten we momenteel projecten op voor bedrijven als Umicore en Boortmalt. We bekijken ook de mogelijkheden om mee te werken aan warmtenetten voor wijken of steden.”
Heat purchase agreements
Azteq verkoopt niet zomaar warmte-installaties, maar biedt een volledige dienstverlening aan: van ontwikkeling en installatie tot uitbating, onderhoud en financiering. Peter Vandeurzen: “Een enkele keer dragen we onze installaties aan onze klanten over. Dat is bijvoorbeeld het geval voor het project in Sevilla: daar gaat ENGIE España de installatie uitbaten. In de meeste gevallen blijft Azteq echter zelf de eigenaar van de installaties en sluiten we met onze klanten een heat purchase agreement af. Dat houdt in dat wij de installaties zelf uitbaten en onderhouden, en dat onze klanten alleen voor hun verbruik betalen. In tegenstelling tot gasleveranciers kunnen wij een vaste prijs aanbieden per megawattuur. Bovendien kunnen bedrijven via onze zonnewarmte hun klimaatimpact drastisch verlagen.”
“Steeds meer klanten opteren voor een heat purchase agreement, waarbij ze alleen voor hun verbruik betalen”
Met steun van VLAIO
Azteq maakt deel uit van FLUX50, de Vlaamse speerpuntcluster voor energie. De afgelopen jaren kon het bedrijf met steun van VLAIO al tweemaal een beroep doen op FLUX50-haalbaarheidsstudies. Een van die studies onderzocht het potentieel van parabolische spiegels in de Haven van Antwerpen. De andere bekeek de mogelijkheden om straling te reflecteren van andere bronnen dan de zon, bijvoorbeeld de hitte van gesmolten staalproducten.
“Daarnaast ontvangen we ook steun van VLAIO via een ICON-project, in samenwerking met ENGIE en enkele andere bedrijven”, vertelt Peter Vandeurzen. “In dat project bekijken we of het mogelijk is om tegelijk thermische en elektrische energie op te wekken. Dat zou dan gebeuren door een laag zonnecellen op onze spiegels aan te brengen. De subsidies maken het mogelijk voor Azteq om sneller stappen vooruit te zetten en alle onderdelen van onze processen verder te optimaliseren.”
Geconnecteerde toekomst
De komende jaren wil Azteq in Vlaanderen zo snel mogelijk warmte-installaties bouwen die zonder subsidies met gasinstallaties kunnen concurreren. Daarnaast onderzoekt het bedrijf de mogelijkheden van ‘geconnecteerde’ warmtenetten, waarin bijvoorbeeld geothermie en zonnewarmte samenkomen. Peter Vandeurzen: “Vandaag staan onze systemen nog redelijk op zichzelf, maar we voelen dat de markt evolueert naar een soort ‘internet van energie’, waarin meerdere bronnen samensmelten. Daar willen wij, samen met onze partners, aan meewerken.”