Wat is de Europese CSRD en welke acties moet jouw bedrijf nemen?

Belgische wetgeving

De richtlijn maakt deel uit van de Europese Green Deal en werd eind 2022 goedgekeurd door het Europees Parlement. Eind 2024 werd de CSRD ook omgezet in Belgische wetgeving. 

Waarom rapporteren? 

Europa wil beter inzicht krijgen in de milieu-impact, maatschappelijke verantwoordelijkheid en governance van Europese bedrijven. De CSRD verplicht Europese bedrijven daarom om transparant en gedetailleerd te rapporteren over de relevante ESG-thema’s (Environment, Social, Governance). De richtlijn is een uitbreiding van de Non-Financial Reporting Directive (NFRD).

De CSRD brengt verplichtingen met zich mee, maar heeft ook positieve effecten die je niet over het hoofd mag zien. De rapportage toont waar je als bedrijf zelf impact op hebt en ondersteunt de transitie naar een duurzamere economie. Het stimuleert om processen te optimaliseren, verder te digitaliseren en waardeketens te verduurzamen. Dit kan leiden tot efficiëntiewinsten, meer innovatie en een veerkrachtiger bedrijfsmodel. Bovendien is transparantie rond ESG-data belangrijk voor toegang tot kapitaal.

Wie moet voldoen aan CSRD?

De volgende categorieën van ondernemingen zullen (op termijn) moeten voldoen aan de CSRD-rapportagevereisten:

• Beursgenoteerde bedrijven in de Europese Unie: dit omvat niet alleen grote ondernemingen, maar ook kmo's. Het geldt ook voor niet-EU-ondernemingen die genoteerd zijn aan Europese beurzen.
   
• Grote ondernemingen: dit omvat ondernemingen die gedurende 2 opeenvolgende boekjaren minstens 2 van de 3 volgende criteria overschrijden:
  • € 25 miljoen balanstotaal
  • € 50 miljoen netto-omzet

  • Gemiddeld 250 werknemers

    Deze categorie omvat ook dochterondernemingen van niet-EU-moederondernemingen.
     

• Ondernemingen buiten de Europese Unie: deze ondernemingen moeten voldoen aan de dubbele voorwaarde: 
  • Een netto-omzet van meer dan € 150 miljoen in de EU (voor elk van de laatste 2 opeenvolgende jaren) 

  • Minstens 1 grote of in de EU beursgenoteerde dochteronderneming hebben of een EU-kantoor met een omzet van minimum € 40 miljoen in het vorige boekjaar.

    De CSRD-verplichting geldt enkel voor de EU-beursgenoteerde dochteronderneming of het EU-kantoor. Er moet dan niet geconsolideerd op groepsniveau buiten de EU gerapporteerd worden.

Wat met niet-beurgenoteerde kmo’s? 

Niet-beursgenoteerde kmo’s, micro-ondernemingen en non-profitorganisaties zijn op dit moment niet verplicht om aan de CSRD te voldoen, maar zullen ook de impact voelen. Ze kunnen bijvoorbeeld vragen krijgen van klanten en leveranciers die wel moeten rapporteren.  

Om kmo’s te ondersteunen, heeft EFRAG in opdracht van de Europese Commissie de VSME-standaard ontwikkeld. Dit framework helpt niet-beursgenoteerde kmo’s en micro-ondernemingen vrijwillig te rapporteren over duurzaamheid. De VSME bepaalt in België de grens van welke duurzaamheidsinformatie grote bedrijven aan een kmo in hun waardeketen mogen opvragen. Door als kmo een duurzaamheidsrapport op te stellen volgens de VSME, beschik je in principe over alle relevante gegevens om te voldoen aan deze informatieverzoeken.

Eerste stap: de gratis waterscan

Ook waterbeheer heeft een belangrijke plaats in de VSME-standaard. Om aan informatieverzoeken tegemoet te komen, kan je proactief een gratis waterscan laten uitvoeren. De scan wordt uitgevoerd door een door VLAIO erkend studiebureau en richt zich naar kmo’s die jaarlijks minstens 500 m³ water verbruiken.

De scan helpt dus niet alleen je operationele kosten te verlagen, maar draagt ook bij aan een duurzamere toekomst en versterkt je positie in een markt die steeds hogere duurzaamheidseisen stelt. De resultaten van de waterscan kunnen gebruikt worden in je VSME-duurzaamheidsrapport. Zo beschik je over alle relevante gegevens om te voldoen aan informatieverzoeken vanuit grote ondernemingen in je waardeketen.

Opgelet: De waterscan loopt op z'n eind. Een uitgebreide waterscan aanvragen kan nog tot 30 juni 2025. Een eerstelijnsscan aanvragen tot 10 september 2025.