24,3 miljoen euro voor digitale en energiezuinige lokale besturen
De EFRO-beheersautoriteit kent begin oktober 24,29 miljoen euro aan Europese middelen toe aan lokale besturen in Vlaanderen. Met deze steun versterken steden en gemeenten hun digitale werking én pakken ze het energieverbruik van hun gebouwen aan. De middelen komen voort uit twee oproepen die VLAIO in februari 2025 lanceerde: één rond digitalisering en één rond energetische renovatie van lokaal patrimonium.
Digitale opschaling bij lokale overheden
Een eerste reeks van 20 projecten werd goedgekeurd binnen de oproep ‘digitalisering bij lokale overheden’. Deze oproep richtte zich op projecten die de digitaliseringsgraad bij lokale besturen willen verhogen. Het doel is om bestaande digitale toepassingen op te schalen en te implementeren, waardoor lokale overheden efficiënter en effectiever kunnen opereren. Dit sluit naadloos aan bij de Vlaamse ambitie om een slimme en toekomstgerichte regio te worden.
EMS Next: laadinfrastructuur die duurzaam, sociaal én slim is
Eén van de gesteunde projecten is EMS Next. Intercommunale Leidedal slaat de handen in elkaar met Hogeschool West-Vlaanderen, stad Harelbeke en stad Kortrijk om de bekijken op welke manier de laadinfrastructuur aan openbare gebouwen efficiënter ingezet kan worden binnen hun energie-en mobiliteitsbeleid. Het project vertrekt van een dubbele uitdaging: het versnellen van de energietransitie én het versterken van de lokale regie. De projectpartners (Leiedal, Howest, Stad Kortrijk en Stad Harelbeke) willen aantonen dat lokale besturen laadinfrastructuur kunnen inzetten op een slimme én sociale manier: gekoppeld aan een energiemanagementsysteem (EMS), afgestemd op lokale energieopwekking en -verbruik, en toegankelijk voor iedereen, ook voor wie thuis niet kan laden. Voor de uitvoering van het project ontvangen ze 289.725,98 euro Europese steun via EFRO en 144.862,99 euro Vlaamse cofinanciering vanuit het Fonds voor Innoveren en Ondernemen (FIO)
Energie-efficiëntie in lokaal patrimonium
Vlaanderen beschikt over een uitgebreid patrimonium aan dienstencentra, buurthuizen, gemeenschapszalen, parochiezalen, culturele centra, sporthallen en zwembaden. Veel van deze gebouwen zijn echter verouderd en hebben een hoog energieverbruik. Het verbeteren van de energieprestatie van deze gebouwen is zowel financieel als technisch een uitdaging. Om hierbij de nodige ondersteuning te geven werden in februari 2025 2 EFRO-oproepen gelanceerd, gericht op projecten die de energie-efficiëntie van lokale infrastructuur willen verbeteren. Het ging enerzijds om een Vlaamse brede oproep en anderzijds om een oproep specifiek gericht op lokale besturen uit de provincie Limburg.
De interesse in deze oproep was groot. Lokale besturen worden verwacht om tegen 2030 een CO2-emissiereductie van 40,3% te realiseren. Er werden 67 projectvoorstellen ingediend, goed voor 28,8 miljoen euro aan gevraagde steun, wat het beschikbare budget ruim oversteeg. Na een uitgebreide beoordeling werden 41 projecten geselecteerd voor een subsidiebedrag van ruim 15 miljoen euro. Deze projecten zijn zeer divers, variërend van de herbestemming van een kerk tot dorpshuis in Deinze tot de renovatie van het Poorthuis in Peer, tot de isolatie van de lokalen van scouts Thila Coloma in Mechelen.
De subsidies zullen worden gebruikt voor diverse energetische renovaties, zoals het plaatsen van hoogrendementsglas, isolatie van muren en daken, het installeren van warmtepompen en het vervangen van bestaande verlichting door energiezuinige ledverlichting.
‘Een kerk vol verhalen’ in Grimbergen
‘Een kerk vol verhalen’ van de gemeente Grimbergen is één van de goedgekeurde projecten. Door in de Sint-Amandskerk in Strombeek-Bever een bibliotheek in te richten spelen zij in op een probleem waar heel wat gemeenten mee te kampen hebben, namelijk de herbestemming van kerkgebouwen. Zij kiezen er voor om de kerk een dubbele functie te geven waarbij deze thermisch opgesplitst wordt in 3 klimaatzones: het centrale binnenplein, een deel bibliotheek en personeelsruimtes en een liturgische zone. De voorziene investeringen bestaan uit isolatie van het hellend dak, binnen isolatie van de nieuwe boekentoren, plaatsen van hoogrendementsbeglazing en voorzetramen bij de glas-in-loodramen, de vernieuwing van de verlichting naar energiezuinige LED-armaturen met slimme sturing via daglicht- en bewegingssensoren en de installatie van lucht-water warmtepompen in beide klimaatzones. Het project toont hoe erfgoedgebouwen op een toekomstgerichte manier kunnen worden aangepast aan hedendaagse comfort- en klimaatnormen. Voor de uitvoering van het project ontvangen zij 500.000 euro Europese steun vanuit EFRO.
