Beter samenwerken voor een levendige kern

De bedrijvige kern

1.1    Thematische kernwijzers

De Vlaamse overheid zet sterk in op kernversterking en lanceerde daartoe een aantal steunmaatregelen. Eén van die maatregelen was een begeleidingstraject door de Profploeg. In deze trajecten zijn 93 steden en gemeenten aan de slag gegaan met specifieke cases onder begeleiding van één of meerdere experten. Op basis van de ‘lessons learned’ ontwikkelde de Profploeg een kernwijzer voor zes thema’s die belangrijk zijn voor de implementatie van een succesvolle bedrijvige kern:

1. Identiteit
2. Samenwerking
3. Leegstand
4. Duurzame mobiliteit
5. Beleving
6. Etnisch ondernemerschap

Concrete handvaten

Met de kernwijzers wil VLAIO alle steden en gemeenten ondersteunen in hun kernversterkend beleid. Elke thematische kernwijzer is een werkdocument met concrete handvaten. Door middel van checklists, invulsjablonen en gepaste voorbeelden word je op weg geholpen om een bepaald aspect (thema) van de bedrijvige kern zelf uit te rollen. 

Kernwijzer Samenwerking

Steden en gemeenten staan voor tal van uitdagingen als het gaat om het revitaliseren van hun kernen. Maar één ding is duidelijk: samenwerking is essentieel. Lokale besturen moeten samenwerken met verschillende stakeholders én de onderlinge samenwerking tussen deze stakeholders stimuleren. De kernwijzer Samenwerking toont welke valkuilen en uitdagingen er zijn, biedt gepaste oplossingen en inspireert met voorbeelden en methodieken.

In zeven stappen naar een betere samenwerking

Afhankelijk van de bestaande mate van samenwerking zal een gepaste roadmap uitgetekend moeten worden. Indien er geen of weinig samenwerking plaatsvindt zijn meer strategische oplossingen aangewezen. Voor de optimalisatie of uitbreiding van bestaande samenwerkingsstructuren worden meer operationele tips gegeven. De kernwijzer maakt gebruik van zeven stappen om lokale besturen te begeleiden naar betere samenwerkingen:

1. Opstarten van samenwerking
2. Bepalen van doelgroep en eigen engagement
3. Op zoek naar gemeenschappelijke belangen
4. Engagement van de stakeholders bepalen
5. Opstellen en onderschrijven van een duidelijk afsprakenkader
6. Juridische verankering van afspraken
7. Tactieken om samenwerkingsverbanden te verbeteren

Samenwerken: wie, wat, waarom?

De kernvragen bij samenwerking zijn vrij eenvoudig. De antwoorden hierop zijn een stuk complexer. Tools en methodieken zoals de actorenkaart of de participatieladder bieden een oplossing. Ze verhelderen wie de stakeholders zijn, waarom je hen wil betrekken en wat er precies verwacht wordt.

Draagvlak op basis van gemeenschappelijke belangen

Een samenwerking bouw je op gedeelde waarde en normen. Hiervoor zoek je eerst de intrinsieke motivaties van de verschillende stakeholders. Dit doe je co-creatief via bijvoorbeeld een peiling, workshop of diepte-interview. Vanuit dit brede kader bepaal je vervolgens de gedeelde belangen en doelen, die het vertrekpunt vormen voor een plan van aanpak. De kernwijzer inspireert onder andere met een uitgewerkt voorbeeld van een participatieproject rond mobiliteit.

Van rolverdeling naar vastgeklikte samenwerking

Om de continuïteit van samenwerking te verzekeren is het van belang om de gevraagde engagementen duidelijk te maken. Dit gebeurt best via een rolverdeling. De ene ondernemer voelt zich goed als sympathisant, terwijl de andere ondernemer liever projectmatig werkt binnen een bepaald thema.
Wanneer alles duidelijk is kan het samenwerkingsmodel vorm krijgen. Dit kan variëren van eerder informele contactmomenten tot meer verankerde samenwerkingsvormen zoals een ondernemersraad of een adviesraad lokale economie. 

Tips en inspirerende voorbeelden

In de kernwijzer zitten verschillende handige tips vervat die de praktische organisatie van een samenwerkingsverband kunnen verbeteren. Onder meer richtlijnen voor agendabepaling, het werken met concrete actieplannen of methodieken voor bepaalde herkenbare participatiesituaties worden beschreven. Je vindt er ook een voorbeeld van een huishoudelijk reglement dat als basis kan dienen voor verschillende samenwerkingsverbanden. De kernwijzer besluit met vijf voorbeelden van innovatieve samenwerkingen in Vlaanderen.
Wil je zelf ook inzetten op een sterkere bedrijvige kern? Onderschrijf je ook het belang van samenwerken? Download dan nu de kernwijzer Samenwerking en ga meteen aan de slag.