Smart City studiereis naar Nederland
Op 24 mei vertrok een delegatie bestaande uit medewerkers van lokale besturen, Vlaamse overheid en de VVSG naar Nederland om met onze Noorderburen kennis en ervaringen uit te wisselen over Smart Cities. VLAIO medewerkers Evy en Nils en VVSG medewerker Dorothee blikken tevreden terug en delen enkele geleerde lessen.
Slimme stad parade
Op donderdag 25 mei werden we verwacht in het Provinciehuis in ’s-Hertogenbosch, ook wel Den Bosch, voor een toelichting en uitwisseling over het databeleid en de smart city monitor. Samen met de Nederlandse collega’s hebben we ons in kleine groepjes over de topics gebogen.
Het viel mij op dat er bij de Nederlandse gemeenten heel gelijkaardige maatschappelijke uitdagingen zijn en dus ook vergelijkbare projecten gerealiseerd worden. Het is dus een goed idee om bij het uitschrijven van een nieuw project even over de landsgrens te kijken.
Daarna vond de Slimme stad parade plaats en dat mag je letterlijk nemen: 35 Nederlandse en Vlaamse gemeenten en organisaties passeerden de revue om in 4 minuten hun case voor te stellen. Het was dus best wel intensief om op een paar uur tijd een massa informatie en goede praktijken te verwerken. Het viel op dat er bij de Nederlandse gemeenten heel gelijkaardige maatschappelijke uitdagingen zijn en dus ook vergelijkbare projecten gerealiseerd worden. Net zoals bij de VLAIO City of Things projecten komen mobiliteit, slimme zorg, het gebruik van sensoren, platformen en dashboards, … aan bod in de Nederlandse cases. Het is dus een goed idee om bij het uitschrijven van een nieuw project even over de landsgrens te kijken om te checken of ze in Nederland het warme water al uitgevonden hebben. Omgekeerd geldt dat ook natuurlijk want onze Vlaamse projecten hebben ook veel te bieden aan de Nederlandse collega’s.
Ik denk dat we veel kunnen leren van Nederland rond helder communiceren over initiatieven en op basis daarvan draagvlak kunnen creëren voor oplossingen.
Ondanks dat het een pittige dag was, was het toch een heel dynamisch gegeven. Jan-Willem Wesselink van de Future City Foundation was de master of ceremony van dienst en deed dat met de nodige humor en kritische noot. Onze Noorderburen zijn echt meesters in het communiceren en het warm maken van beleidsmakers, burgers en ondernemers voor slimme oplossingen. Als we daar in Vlaanderen een voorbeeld aan nemen, kunnen we nog een stap vooruit zetten.
Bredata
De volgende dag ging het richting Avans+ Hogeschool in Breda waar we een toelichting kregen over het project ‘Bredata’.
In de namiddag konden Vlamingen en Nederlanders aan verschillende rondetafelgesprekken deelnemen: veiligheid, mobiliteit, circulaire economie, cyberveiligheid, ouderen- en thuiszorg en digitale strategie en datagedreven beleid.
Geleerde lessen
Ook Dorothee van de VVSG deed enkele vaststellingen. Een belangrijk topic dat telkens opnieuw naar voren komt, is dat technologie een middel moet zijn bij de ontwikkeling van inclusieve, duurzame en veilige steden, in plaats van een doel op zich. Het is van essentieel belang om blijvend aandacht te besteden aan de maatschappelijke impact van slimme steden.
Nog te vaak blijven projecten beperkt tot een piloot of een proof of concept. Het delen van goede praktijken en een structurele samenwerking zijn heel belangrijk om voorbij die testfase te geraken.
Verder valt het op dat veel slimme initiatieven – zowel in Vlaanderen als in Nederland - beperkt blijven tot pilootprojecten en worden ze niet op grotere schaal toegepast. Het delen van goede praktijken en het leren van kleinschalige experimenten zijn essentieel om opschaling te realiseren. Dit vereist structurele samenwerking tussen steden, regio's en landen, zodat kennis en ervaring kunnen worden uitgewisseld en goede praktijken geïmplementeerd.
Tot slot kwam ook een andere belangrijke uitdaging aan bod, namelijk het belang van de integratie van verschillende slimme initiatieven, via de ontwikkeling en toepassing van datastandaarden en gemeenschappelijke protocollen.
Schaalgrootte
Zoals gezegd waren er ook verschillende medewerkers van de Vlaamse overheid mee. Niet alleen vanuit het idee om de lokale besturen en hun Nederlandse tegenhangers beter te leren kennen maar ook vanuit de verschillende initiatieven die Vlaanderen opzet om van Vlaanderen een slimme regio te maken. Denk daarbij aan de Smart Region Office (VLAIO + Agentschap Binnenlands Bestuur + Digitaal Vlaanderen), aan de VLOCA- en OSLO-programma’s, aan de Vlaamse Smart Data Space, Lokaal Digitaal, enz.
De bedoeling van al deze initiatieven en programma’s is om in Vlaanderen steeds meer te komen tot een samenhang tussen alle projecten en cases. En laat ons nu voor 1 keer niet te bescheiden zijn: we kunnen stellen dat we in Vlaanderen goed bezig zijn en dat er in Nederland met veel interesse gekeken wordt hoe wij (de Vlaamse overheid samen met de vele partners en stakeholders) een overkoepelende laag proberen te creëren die heel het smart gegeven probeert te omvatten.
Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten
Deze studiereis werd georganiseerd door de VVSG in het kader van het project Overlegtafels Economie & Smart Cities. Een dikke pluim voor het hele VVSG-team en in het bijzonder Dorothee om van deze 2-daagse een leerrijke en inspirerende ervaring te maken!
Enkele uitsmijters:
- Vanaf nu spreken we niet enkel meer over ‘Vlaamsbreed’ maar over ‘Vlaamsbreed en Vlaamscompleet’!
- In Nederland gebruik je beter de woorden toolbox of gereedschapskist want ze zijn daar nog niet klaar voor ‘alaambak’.
- Als het over de verschillende richtingen van opschalen gaat, kan je daar een YMCA-achtig dansje bij doen: In Out Up Deep & Beyond. Wie meer wil weten kan het altijd aan 1 van de deelnemers of aan professor Albert Meijer van de universiteit van Utrecht vragen.
- En tot slot: zolang er maar bitterballen zijn.
Samen voor sterk ondernemen
Meer en sterker ondernemerschap in innovatieve steden en gemeenten: daar gaan we voor! De VVSG en VLAIO bundelen de krachten in het project Overlegtafels Economie & Smart Cities. Je leest er meer over op www.vlaio.be/lokalebesturen. #sterkondernemen.