Alles wat je moet weten over de Einsteintelescoop

Wat zal de telescoop doen?

Einstein lanceerde een eeuw geleden zijn theorie over zwaartekrachtsgolven. Dat zijn golven afkomstig van extreme gebeurtenissen in de ruimte. Hij bleek gelijk te hebben, in 2015 werden voor het eerst zwaartekrachtsgolven waargenomen door Amerikaanse fysici. De Einsteintelescoop zal deze golven heel nauwkeurig meten en biedt zo meer inzicht in het heelal. Het project trekt heel wat belangstelling, want het is een wetenschappelijke schatkamer die open gaat. Via zwaartekrachtsgolven kunnen we de donkere kant van het heelal ontsluiten, iets wat lichttelescopen op heden niet kunnen. De impact van de Einsteintelescoop zou vergelijkbaar zijn met het CERN in Genève, dat mee aan de basis lag van internet, touchscreens en medische beeldontwikkeling. Ook van de Einsteintelescoop mogen we veel verwachten in domeinen als nieuwe materialen, kwantumtechnologie, artificiële intelligentie en optica en fotonica.

Hoe werkt het? 

Het meetstation zal grotendeels ondergronds liggen, op zo'n 200 à 300 meter diepte om zo weinig mogelijk ruis op te vangen van de activiteiten op aarde. Het wordt een complex met 30 km tunnels in de vorm van een gelijkzijdige driehoek. De zijdes zijn 10 kilometer lang. in de buizen die die drie zijdes vormen, worden laserbundels gelijktijdig weg en weer gekaatst. Als er een zwaartekrachtgolf passeert, dan zorgt dit voor een verschil in die laserbundels.

Waar zal de telescoop staan? 

De locatie van de telescoop is nog niet bekend. Twee plaatsen in Europa zijn momenteel geschikt: het drielandenpunt tussen België, Nederland en Duitsland, of Sardinië. In het drielandenpunt worden alvast boringen uitgevoerd om een beter beeld van de ondergrond te krijgen. De telescoop zou kunnen zorgen voor internationale prestige en een boost voor het fysicaonderzoek in Vlaanderen. De beslissing valt in 2025 en de bouwwerken zullen starten in 2026. De kosten voor de bouw worden geschat op 1,7 miljard euro. Voor elke euro die geïnvesteerd wordt, zou 3,6 euro terugvloeien naar de lokale economie en het project zou voor 1500 nieuwe jobs zorgen. De telescoop zou in 2035 in werking moeten treden.

21 miljoen euro voor speerpuntclusterprojecten 

Minister van Economie, Wetenschap en Innovatie Jo Brouns kondigde tijdens z'n bezoek aan een testopstelling van de Einsteintelescoop in Maastricht aan dat Vlaanderen 21 miljoen euro ter beschikking stelt voor projecten van de Vlaamse speerpuntclusters om nieuwe technieken te ontwikkelen die van de Einsteintelescoop een duurzaam verhaal moeten maken. De speerpuntclusters worden aangemoedigd om O&O projecten in te dienen via VLAIO om technologieën te ontwikkelen die nodig zijn voor de Einsteintelescoop. Minister Brouns: "Zo is het noodzakelijk om bijvoorbeeld de koeling van de Einsteintelescoop op een duurzame manier te voorzien. Zo kan de Einsteintelescoop op het drielandenpunt een duurzaam en circulair pionierproject worden wat onze kandidatuur alleen maar versterkt".