In vier stappen naar een duurzame(re) mobiliteit in jouw bedrijvige kern
De bedrijvige kern
Thematische kernwijzers
De Vlaamse overheid zet sterk in op kernversterking en lanceerde daartoe een aantal steunmaatregelen. Eén van die maatregelen was een begeleidingstraject door de Profploeg. In deze trajecten zijn 92 steden en gemeenten aan de slag gegaan met specifieke cases onder begeleiding van één of meerdere experten. Op basis van de ‘lessons learned’ ontwikkelde de Profploeg een kernwijzer voor zes thema’s die belangrijk zijn voor de implementatie van een succesvolle bedrijvige kern:
- Identiteit
- Samenwerking
- Leegstand
- Duurzame mobiliteit
- Beleving
- Etnisch ondernemerschap
Concrete handvaten
Met de kernwijzers wil VLAIO alle steden en gemeenten ondersteunen in hun kernversterkend beleid. Elke thematische kernwijzer is een werkdocument met concrete handvaten. Door middel van checklists, invulsjablonen en gepaste voorbeelden word je op weg geholpen om een bepaald aspect (thema) van de bedrijvige kern zelf uit te rollen.
Kernwijzer Duurzame mobiliteit
Dat mobiliteit een belangrijk onderdeel is van de bedrijvige kern is een understatement. Het gedrag van de consument noodzaakt een brede waaier aan mobiliteitsopties. Deze opties moeten de consument toelaten om zich op elk moment van de dag en voor alle verschillende activiteiten of doelstellingen op een comfortabele en geschikte manier te verplaatsen. Het toegenomen belang van e-commerce heeft impact op het verplaatsingsgedrag van de consument en de logistieke component ervan zorgt voor uitdagingen op vlak mobiliteit. Het is dus niet eenvoudig om steden, gemeenten, kernen of regio’s bereikbaar te maken en te houden voor alle stakeholders. Voeg daar nog aan toe dat er vanuit maatschappelijk belang ook een noodzaak is om mobiliteit te verduurzamen en je botst al snel op een erg complex vraagstuk. Met de kernwijzer Duurzame mobiliteit krijg je heldere inzichten en mogelijke acties aangereikt om de mobiliteitssituatie te optimaliseren en klaar te maken voor de toekomst.
Principe van de 15-minutenstad
De kernwijzer duurzame mobiliteit gaat uit van de principes van de 15-minutenstad. De bedrijvige kern als ‘bereikbare zone’ staat daarin centraal als ontmoetingsplaats voor zowel wonen, winkelen als werken maar ook voor cultuur, ontspanning en gezondheid. Vanuit mobiliteitsstandpunt is het een centrale vertrek- en aankomstplaats om verbinding te maken met andere bedrijvige kernen. In de bedrijvige kern is alles binnen de 15 minuten bereikbaar via duurzaam vervoer. De focus ligt daarbij op bereikbaarheid te voet, met de fiets of via het openbaar vervoer. De auto wordt niet verbannen, maar autoluwheid en vertraging zijn wel cruciale elementen voor de beleving van de bezoekers en bewoners. Bovendien is het minderen van gemotoriseerd verkeer ook noodzakelijk in de transitie naar een duurzamere wereld.
Werken aan een duurzame mobiliteit
Wil je als stad, gemeente of regio ook werken aan een duurzamere mobiliteit, dan zet je zowel in op de modal shift als op een mental shift. Naast de verschillende ingrepen die je wilt doorvoeren om een vooropgesteld doel te bereiken, is het van belang te sensibiliseren om de mindset van de gebruikers te transformeren. Om dit te doen ga je best aan de slag met de vier V’s:
1. Hoe kunnen we verplaatsingen vermijden?
2. Indien een verplaatsing moet gebeuren, hoe kunnen we de keuze dan verduurzamen?
3. Als een autoverplaatsing noodzakelijk is, hoe stimuleren we dan een vergroening van de verplaatsing?
4. Hoe draagt een maatregel of actie bij aan een verhoogde verkeersveiligheid?
Op zoek naar bruikbare oplossingen
De kernwijzer documenteert een viervoudig stappenplan waarmee je aan de slag kan om de juiste oplossing(en) te vinden:
- Vertrek van heldere doelstellingen en niet vanuit middelen. Start dus niet bij “we willen een verkeersvrij plein” maar vertrek vanuit een doel zoals “we willen meer ontmoetingsruimte”. Zo vermijd je dat andere oplossingen niet overwogen worden.
- Verzamel data als basis. Naast de inzet van data voor de onderbouwing van de gekozen oplossingen zorgen ze ook voor objectiviteit in gesprekken met stakeholders.
- Ga zelf op pad. Zowel om eigen data te verzamelen als om de data te verrijken doe je best ook zelf vaststellingen in het veld.
- Praat met de gebruikers. Data en vaststellingen in het veld zijn nooit voldoende om een probleem volledig in kaart te brengen. Door in dialoog te gaan kunnen soms verrassende oorzaken blootgelegd worden en nieuwe oplossingen gevonden worden.
Tips en inspirerende voorbeelden
In veel steden en gemeenten in Vlaanderen duiken gelijkaardige vragen rond mobiliteit op. Hoe krijg ik inzicht in het verplaatsingsgedrag van onze bezoekers? Hoe motiveer ik bezoekers om te kiezen voor een duurzame(re) mobiliteit? Mijn kern is gelegen langs een steenweg, hoe kan ik toch een belevingsvolle kern creëren? Via uitgebreide voorbeelden en tips reikt de kernwijzer Duurzame mobiliteit inspiratie aan. Ga direct zelf aan de slag met de reorganisatie van verkeersstromen, het opleggen van snelheidsbeperkende maatregelen of het optimaliseren van de parkeersituatie voor de verschillende vervoersmodi. Zo vind je in de kernwijzer een voorbeeld van een telformulier om zelf parkeertellingen te organiseren. Wil je zelf ook bouwen aan een duurzame mobiliteit? Ben je op zoek naar een handige leidraad met concrete voorbeelden? Download dan nu de kernwijzer Duurzame mobiliteit en ga meteen aan de slag.
