Kuisen met groene koolstofverbindingen

Vers van de universiteitsbanken bestormen twee jonge mannen de industriële wereld. Die moet een pak duurzamer, want de klimaatklok tikt genadeloos door en elke seconde telt. Hun finale doel: de chemische industrie groener maken. Hun oplossing: CO2 als een alternatieve bron aanboren om er nuttige koolstofverbindingen mee te maken. Hun naam: Oxylum. Dat hun vestiging aan de olie-weg in Antwerpen ligt? Zowel een ironische speling van het lot als een betekenisvolle toekomstvoorspelling.

Bert De Mot, CEO en co-founder van Oxylum: “Koolstof is alomtegenwoordig, in ons lichaam, in ons voedsel, in onze carbonfiets, … Maar ook in de chemie gebruiken we heel wat koolstof, bv. om er plastics mee te maken. Probleem is dat we die koolstof voornamelijk uit fossiele grondstoffen winnen. En daar moet hoogdringend verandering in komen. Met Oxylum willen wij het element koolstof uit broeikasgas (CO2) – dat nu een afvalstroom bij heel wat processen is -  gebruiken om er nieuwe chemische verbindingen mee te maken. Dat doen we door gecapteerde CO2 door onze electrolyzer te voeren. Wanneer we met groene energie kunnen werken, produceren we ‘groene koolstof’ en sluiten we de koolstofketen.” 

De haalbaarheid van electrochemie 

Sander Neukermans, CTO en co-founder vult aan: “Bert creëerde al tijdens zijn doctoraat zo’n electolyzer. Die was eerder klein van formaat maar bewees alvast zijn bruikbaarheid. Met een O&O haalbaarheidsstudie van VLAIO bekijken we nu een grotere versie van het initiële ontwerp. Dat lijkt eenvoudiger dan het klinkt, want bij het uitvergroten van zulke processen kunnen allerlei nevenwerkingen ontstaan, die je vanzelfsprekend wil uitsluiten.” 

De haalbaarheidsstudie onderzoekt of je chemicaliën ook uit broeikasgassen kan winnen waar we geen blijf mee weten. Erg beloftevol voor zowel de chemische industrie als  de hele maatschappij.

Maarten Rockelé
VLAIO- projectadviseur

Bedrijfsadviseur Rik Candries begeleidde Bert en Sander bij de indiening van die haalbaarheidsstudie: 
“Het circulaire hergebruik van CO2 levert een duidelijke win-win op: het zet de transitie naar duurzame productieprocessen op de kaart en wijst de weg naar een wereld met minder netto broeikasgasuitstoot. Omdat de opschaling van deze technologie naar labo-niveau en later naar industrieel haalbare niveaus onzeker is, maakt VLAIO-steun in het hele innovatietraject van de jonge spin-off Oxylum een wezenlijk verschil. " 

Bert: “Zo’n haalbaarheidsstudie is een betrekkelijk eenvoudig iets, beperkt in tijd en budget. Maar voor ons is het wellicht de ideale voorbereiding voor een ambitieuzer onderzoekstraject. Dat zijn we nu al in de steigers aan het zetten.” 

Mieters mierenzuur 

Daarmee zijn we aanbeland bij de mogelijke toepassingen van die ‘groene koolstofverbindingen’.  

Sander: “In eerste instantie kijken we naar de productie van mierenzuur. Dat bijtende zuur vind je in heel veel schoonmaakmiddelen terug. Het werkt als antisepticum en als ontkalkend middel. Op luchthavens wordt de stof bijvoorbeeld ingezet om landingsbanen ijsvrij te houden. In combinatie met alcohol vormt mierenzuur formiaten die je als oplosmiddel of geurstof kan gebruiken.” 

Bert: “Natuurlijk kan je ook meer tot de verbeelding sprekende toepassingen voor groene koolstof bedenken, zoals syngas, synthetische brandstoffen of ethyleen (bouwstof voor onder andere plastic). Alleen zetten we met mierenzuur – vloeibaar en betrekkelijk makkelijk en veilig te handelen - een snelle en laagdrempelige eerst stap. Op die manier creëren we tractie en bouwen we onze credibiliteit op.” 

“Onze labo-installatie produceert momenteel enkele kilogrammen mierenzuur per dag. Net voldoende om er producenten van poetsmiddelen mee te laten experimenteren. Tegen 2023 hebben we een industrieel prototype klaar dat tonnen mierenzuur produceert. De afnemers daarvan zijn voornamelijk Vlaamse kmo’s. Die kunnen we betrekkelijk makkelijk bereiken en overtuigen van ons product en vooral onze duurzame productiewijze.” 

Waardeketen 

We polsen naar de overgang tussen academisch denkwerk en het ondernemerschap waar Bert en Sander nu van proeven. “De mindset is volledig anders”, vertelt Sander, “enerzijds moet je erg pragmatisch denken – wat is het meest efficiënt om nu aan te pakken? -, anderzijds moet je van heel veel markten thuis zijn. Onze officiële titels mogen dan wel CEO en CTO zijn, in de praktijk loopt wat we doen heel erg door elkaar. We switchen beiden voortdurend tussen onderzoek en klanten- of leveranciersafspraken.”  

Bert vult aan: “Belangrijk is de veelheid aan stakeholders in het Oxylum-netwerk. We zijn een schakel in een duurzame waardeketen. Aan de inputzijde kijken we naar de producenten van CO2 en de partners waar ze mee samenwerken om die op een zinvolle manier te capteren. Aan de outputzijde kijken we in eerste instantie naar de kmo’s die met ons mierenzuur aan de slag willen. Het is behoorlijk complex om die puzzel te leggen. Gelukkig biedt de UA waar we een spin-off van zijn via de Antwerp Management School behoorlijk wat ondersteuning bij het uitwerken van ons business  model. Ook voor wat het uitwerken van onze octrooien betreft kunnen we rekenen op de inzichten van onze Alma Mater.”