Robots en auteursrecht: Wat met artificiële intelligentie en intellectuele eigendom?

Kan AI zomaar andere teksten gebruiken?  

Jarn Baele (Bedrijfsadviseur intellectuele eigendom): Ja, in principe kan dit wel. De stelregel in het auteursrecht is immers: inspireren mag, kopiëren niet. Dat geldt voor gewone mensen zoals jij en ik, maar ook voor AI. In principe zijn teksten van taalmodellen eigenlijk nieuwe teksten. Ze zijn weliswaar gebaseerd op bestaande teksten, maar geen pure kopieën van die bestaande teksten. Teksten die openbaar op het internet te vinden zijn, worden gebruikt om de AI te “trainen”: bestaande teksten verwerken, patronen herkennen en beslissingen nemen op basis daarvan. En daar komt de kat op de koord, want is “trainen” inspireren of niet? Bijkomend: een taalmodel zoals Chat GPT bevat zelden of nooit bronvermelding. Dat maakt het moeilijk om na te gaan waarop de tekst gebaseerd is en/of er bepaalde stukken tekst letterlijk overgenomen werden. Dat is alvast voer voor discussie en rechtszaken. Interessante materie om in het oog te houden. 

Krijgt AI auteursrecht op de gecreëerde teksten?  

Jarn Baele: Je zou eigenlijk denken van wel, aangezien de taalmodellen ook zelf teksten ontwikkelen. Auteursrecht beschermt een concreet en origineel werk. De gegenereerde teksten zijn concreet, en ze voldoen op het eerste gezicht ook aan de originaliteitsvereiste. Toch zit daar het probleem. De originaliteitsvereiste houdt in dat de persoonlijkheid van de maker in het werk zit. Dit impliceert een natuurlijk persoon, en dat is nu net wat AI niet is. Auteursrechten kunnen in ons huidig systeem dus nog niet toegekend worden aan AI. Of dit in de toekomst zal veranderen, is koffiedik kijken. Het is alvast duidelijk dat ons rechtssysteem er nu nog niet klaar voor is.  
 

Kan ik de teksten dan zomaar overnemen zonder bronvermelding naar het AI-taalmodel?  

Jarn Baele: Nee, dat kan nu ook weer niet. AI-taalmodellen hebben inderdaad geen auteursrecht op de gemaakte teksten, maar ook deze modellen zijn ontwikkeld door mensen. En zij hebben algemene voorwaarden opgesteld. Bij Chat GPT bijvoorbeeld mag de output gebruikt worden voor verschillende doelen, inclusief commerciële, maar er zijn ook verschillende uitzonderingen en voorwaarden. Kopieer je dus de output van een taalmodel, dan moet je daar in verschillende gevallen naar refereren. De rechten op de teksten zijn zo geregeld.