cVPP project sleept prestigieuze 2020 EU Citizens Award in de wacht
Virtuele energiecentrales in gemeenschapseigendom
De energietransitie van Europa is in volle gang. De grootschalige opwekking van energie verschuift naar hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonneparken, terwijl het aantal kleinschalige producenten van hernieuwbare energie, zoals windparken in gemeenschap, ook toeneemt.
Energiesysteembeheerders en netbeheerders gebruiken ‘Virtual Power Plants’ (VPP's) om elektriciteit op nationaal en regionaal niveau te beheren. VPP's zijn slimme platformen, beheerd door een energiebeheerder, die de verschillende bronnen van elektriciteit die, bijvoorbeeld door een windmolenpark of een fossiele brandstofcentrale geproduceerd worden, volgen. Tegelijkertijd volgen ze ook de consumentenvraag naar stroom. Met deze informatie over vraag en aanbod van elektriciteit kunnen energiebeheersautoriteiten het stroomsysteem in evenwicht brengen en zo zorgen dat consumenten stroom hebben wanneer ze die nodig hebben, en dat energie niet verloren gaat.
De meeste VPP's worden door operators gebruikt om een betrouwbare stroomvoorziening te garanderen. Daarbij wordt echter geen rekening gehouden met de productie van hernieuwbare energie door 'prosumenten', zoals een kleine groep windturbines in het dorp of zonnepanelen op het dak. Hierdoor hebben prosumenten het moeilijk om hun overtollige elektriciteit aan het nationale of regionale net te verkopen en kunnen ze niet onderhandelen over de prijs waartegen hun elektriciteit wordt verkocht.
cVVP wil deze kleinschalige lokale producenten van hernieuwbare energie sterker maken en zo een revolutie teweeg brengen in de manier waarop elektriciteitssystemen werken. Door de uitbouw van een nieuw type door de gemeenschap aangestuurde VPPs krijgen consumenten meer zeggenschap over het beheer van hun elektriciteit.
Consumenten zijn meestal overgeleverd aan de netbeheerders en inflexibele energieprijzen op de markt. Door alle prosumenten in een gemeenschap bij elkaar te brengen, hebben ze de collectieve macht om hun stroomopwekking te bezitten, te beheersen en te verkopen aan de nationale of regionale elektriciteitsnetten. Kortom, de gemeenschap beslist of en hoeveel elektriciteit en flexibiliteit zij beschikbaar stelt voor het systeem als geheel en hoe zij potentiële voordelen en risico's verdelen.
Een idee dat werkt voor alle gemeenschappen
In Gent werkte cVPP samen met de energiecoöperatie EnerGent. EnerGent is een zonne-energiecoöperatie in het stadscentrum. Met cVPP verbeterden ze de manier waarop energie die door de verschillende zonnepanelen wordt geproduceerd, wordt beheerd en verkocht.
Het project ontwikkelde ook een bedrijfsmodel - het Mobilization and Replication ‘MoRe’ -model - dat andere gemeenschappen voor hernieuwbare energie helpt om een cVPP op te zetten. MoRe heeft al de aandacht getrokken van REScoop.eu, de Europese federatie van 1.500 coöperaties voor hernieuwbare energie, die met het project werkt om het model toegankelijk te maken voor hun gemeenschappen.
Nu de eerste fase van het project is afgelopen, is er al een tweede fase van opschaling aan de gang met negen nieuwe gemeenschappen voor hernieuwbare energie in Nederland, België en Ierland die het proces van het opzetten van een cVPP beginnen. Naarmate het aantal producenten van hernieuwbare energie in de gemeenschap groeit, kan cVPP de instrumenten leveren om hen te helpen een belangrijk onderdeel te worden van de energietransitie in Europa.
Meer info over het project is terug te vinden op de website van het Interreg NWE programma: www.nweurope.eu/projects/project-search/cvpp-community-based-virtual-power-plant.
Wat zijn Interreg projecten?
EFRO-Interreg is een verzamelnaam voor meerdere programma’s die - samen met andere EU Fondsen of programma’s (bijvoorbeeld Horizon 2020) - functioneren binnen hetzelfde EU 2020 kader gericht op duurzame groei en jobs. Samen met het EFRO-Vlaanderen vormen Interreg-programma’s het EFRO-luik van het Cohesiebeleid in Vlaanderen. Binnen dit EFRO-luik wordt volop gefocust op de transformatie of de structurele aanpassing van onze regionale economie. Lees hier meer over het Interreg-programma in Vlaanderen!