Summer School 'Samenwerken in netwerken'

Het aangaan van samenwerkingsverbanden over organisatiegrenzen heen in de vorm van een ketensamenwerking, alliantie, cluster of ecosysteem is een recente trend in het bestuurlijk-organisatorische landschap. We leven immers in een samenleving die ons stelt voor complexe problemen waar één enkele organisatie nooit een antwoord op kan bieden. We hebben nood aan duurzame totaaloplossingen die samenwerking tussen verschillende (soorten) actoren vereisen. Het creëren van een optimaal ondernemersklimaat is bijvoorbeeld zo’n uitdaging die we alleen maar gezamenlijk kunnen aanpakken.

Maar dergelijke multi-actor samenwerking is minder vanzelfsprekend dan het op het eerste gezicht lijkt: actoren zijn vaak verschillend maar toch afhankelijk van elkaar, en ze moeten gezamenlijk tot resultaat komen. Er zijn verschillende aspecten aan samenwerking die de moeite waard zijn om nader te exploreren. 

Gedurende de Summer School dagen willen we met onze partners uit het VLAIO Netwerk kennis en ervaringen uitwisselen over samenwerken over organisatiegrenzen heen. We laten ons daarin bijstaan door allerlei experten. 

We behandelen onder meer volgende vragen:

• Hoe creëer je voldoende 'common ground' zodat iedereen zijn karretje aan de samenwerking kan hangen?
• Hoe voorkom je schijnsamenwerking?
• Hoe bouw je het nodige vertrouwen op tussen actoren? 
• Hoe ga je om met machtsverschillen, verschillende of tegengestelde belangen?
• Hoe structureer en organiseer je de samenwerking? 

Programma dag 1

Dag 1 is opgebouwd rond inzichten van experten/scholars

Bart Cambré leidt het thema in. Het namiddaggedeelte is opgebouwd rond 5 topics, die in evenveel leersessies vorm krijgen. Iedere sessie wordt geleid door een inhoudelijke expert. De expert deelt zijn verworven (onderzoeks)inzichten en kennis over de topic met de deelnemers en gaat hierover met hen in gesprek. De 5 leersessies worden parallel georganiseerd en in twee ronden aangeboden. Je kan dus deelnemen aan maximaal 2 topics. 

Programma dag 2

Dag 2 is opgebouwd rond concrete praktijkcases. Waar dag 1 voornamelijk vertrekt vanuit state-of-the-art inzichten vanuit wetenschappelijk onderzoek, vormen concrete praktijkgetuigenissen en praktijkvraagstukken van deelnemers de insteek van dag 2.

We werken in parallelle sessies rond meerdere praktijkcases. Naast drie praktijkcases die reeds geprogrammeerd staan, voorzien we ruimte voor praktijkvraagstukken van de deelnemers zelf.

Zowel in de voormiddag als in de namiddag kan je deelnemen aan telkens één sessie. 

Het opzet is tweevoudig: (1) de praktijkinbrenger deelt zijn ervaringen met de deelnemers (context, objectief van de samenwerking, hoe de samenwerking werd opgebouwd, eventuele hindernissen/moeilijkheden en hoe deze zijn aangepakt, lessons learned, etc.) zodat je als deelnemer uit die ervaringen kan leren, (2) de praktijkinbrenger benut vervolgens zijn deelnemersgroep als klankbord/toetssteen/adviesgroep omtrent een actueel vraagstuk uit zijn/haar voorgestelde praktijk. Op die manier hopen we op een wederzijds leergebeuren. 

Prijs

Deelnemen kost € 75 voor één dag, maar we moedigen je aan om aan beide dagen deel te nemen. In dat geval betaal je maar € 110. Inbegrepen in de deelnameprijs is het boek "Organisatienetwerken: de organisatievorm van de toekomst", het nieuwste boek van Bart Cambré en Patrick Kenis.

De inschrijvingen werden ondertussen afgesloten. Gelieve het gepaste bedrag uiterlijk tegen 29 juli over te schrijven op onze rekening, met vermelding 'VLAIO Netwerk Summer School'

Agentschap Innoveren en Ondernemen
Koning Albert II-laan 35 bus 12
1030 Brussel
Ondernemingsnummer: 0316.380.841
Bankrekeningnummer: BE68 3751 1109 9334
BIC: BBRUBEB

Meer informatie over de programma-onderdelen

Organisatienetwerken, de organisatie van de toekomst o.l.v. Bart Cambré

In onze veranderende wereld kunnen complexe problemen alleen aangepakt worden als organisaties samenwerken. Individuele organisaties zijn niet in staat om deze complexiteit het hoofd te bieden. Ze moeten hun expertise noodgedwongen verbinden aan die van andere en maken hierdoor steeds vaker deel uit van organisatienetwerken. We verkennen de fascinerende wereld van deze netwerken. Hoe en waarom moeten we steeds vaker streven naar iets dat onze eigen organisatie overstijgt? Op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten komen alle belangrijke bouwstenen van organisatienetwerken aan bod. Wanneer moet je een organisatienetwerk oprichten en wanneer niet? Hoe doe je dat dan? Wat zijn de valkuilen en hoe kan je hiermee omgaan? Hoe evalueer je op een eenvoudige wijze de werking van je organisatienetwerk?

Bart Cambré is socioloog en hoogleraar aan Antwerp Management School en verbonden aan de Faculteit Bedrijfswetenschappen en Economie van de Universiteit Antwerpen. Hij doet onderzoek naar de effectiviteit van organisatienetwerken en doceert hierover in binnen- en buitenland. Hij is – samen met Patrick Kenis – auteur van het recent verschenen boek ‘Organisatienetwerken: de organisatievorm van de toekomst’

“Is the juice worth the squeeze” o.l.v. Bart Cambré en Steven Van den Oord 

Aansluitend op de keynote gaan Bart en Steven dieper in op de vraag: Hoe weet je nu of het de moeite loont om veel werk te steken in het opzetten en onderhouden van een organisatienetwerk? Steven deel zijn inzichten vanuit zijn doctoraal onderzoek rond samenwerken in netwerken en illustreert deze met praktijkcases .

Bart Cambré is socioloog en hoogleraar aan Antwerp Management School en verbonden aan de Faculteit Bedrijfswetenschappen en Economie van de Universiteit Antwerpen. Hij doet onderzoek naar de effectiviteit van organisatienetwerken en doceert hierover in binnen- en buitenland. Hij is – samen met Patrick Kenis – auteur van het recent verschenen boek ‘Organisatienetwerken: de organisatievorm van de toekomst’

Steven Van den Oord is doctoraal onderzoeker verbonden aan Antwerp Management School. Hij beëindigt op dit moment zijn doctoraat over organisatienetwerken aan de UAntwerpen. “Wat ik bestudeer is doelgerichte samenwerking tussen juridisch zelfstandige entiteiten. Niet hoe een organisatie zich als netwerk organiseert.” 

Leiderschap in multi-actor samenwerking o.l.v. Marc Craps

Multi-actor samenwerking waarbij een brede mix van actoren samen complexe maatschappelijke uitdagingen wenst aan te gaan, vereist een leiderschapsbenadering die rekening houdt met de dynamische onderlinge afhankelijkheid tussen die actoren. In mijn sessie belicht ik een relationele benadering van leiderschap die deze dynamieken kan vatten, gebaseerd op de Complexity Leadership Theory (CLT). Ons onderzoek heeft aangetoond dat deze benadering, die oorspronkelijk binnen organisaties ontwikkeld werd, ook erg relevant is voor het ontwikkelend leiderschap tussen organisaties. In deze sessie verkennen we samen met de deelnemers de wisselwerking tussen verschillende types van complementaire leiderschapspraktijken (administratieve, innovatieve en faciliterende). Hun samenspel stelt de actoren betrokken in een samenwerking, om te gaan met de vaak conflicterende waarden en doelen.

Marc Craps (°1957) is hoofddocent aan de Faculteit Economie van KU Leuven. Hij doceert Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, Strategische Organisatie-Ontwikkeling en Kwalitatieve Onderzoeksmethodologie. Zijn interesse in onderzoek gaat vooral naar de relationele kwaliteiten van multi-actor initiatieven m.b.t. complexe duurzaamheidskwesties. Hij is actief in het Netwerk Cycloop dat actie-onderzoek over multi-actor samenwerking faciliteert. Voor zijn academische carrière deed hij 15 jaar veldervaring op in ontwikkelingssamenwerking in Latijns Amerika, waar hij werkte met sloppenwijk bewoners, inheemse gemeenschappen, NGO’s, overheidsorganisaties, lokale besturen en universiteiten.

Building Vibrant Entrepreneurial Ecosystems o.l.v. Ben Spigel

Entrepreneurial ecosystems represent a new way to think about regional economic development policy based around supporting high-impact entrepreneurship. But while ecosystem approaches are very popular, it’s not clear how different places, particularly those outside of urban cores, can cultivate their own ecosystems. This session will bring together cutting-edge research on entrepreneurship and economic policy in order to explore the prospect of building vibrant entrepreneurial ecosystems in Flanders.  

Ben Spigel is Chancellor's Fellow  & Senior Lecturer in Entrepreneurship at the University of Edinburgh Business School. He is an internationally recognised expert on entrepreneurial ecosystems, entrepreneurship policy, and the geography of high growth entrepreneurship. His work has examined the growth, development, and impact of entrepreneurial ecosystems in the US, Canada, and the UK. His work has been published in major journals such as Entrepreneurship Theory & Practice, the Journal of Economic Geography, and Regional Studies. His current research focuses on the ways in which Scottish technology entrepreneurs draw resources from their local entrepreneurial ecosystems and how this affects their growth and innovation potential. 

Condities creëren voor kansrijke samenwerking o.l.v. Edwin Kaats

Samenwerking in allianties en netwerken krijgt veel aandacht. Terecht, want de vraagstukken van deze tijd vragen om goede samenwerking. Tegelijkertijd blijkt het in de praktijk nog niet zo eenvoudig om tot effectieve samenwerking te komen. Soms tot grote frustratie van veel bestuurders, managers en professionals. Edwin neemt je mee in zijn praktijkervaringen en verkent met je wat daaraan ten grondslag ligt. Om vervolgens aanknopingspunten aan te reiken om de kans op effectieve samenwerking te vergroten. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de opgave om in omgevingen met uiteenlopende waarden en tegengestelde belangen gezamenlijkheid te ontwikkelen. 

Edwin Kaats is gespecialiseerd in samenwerking in allianties, ketens, netwerken en partnerships. Hij doet advieswerk in een groot aantal sectoren en vindt complexe opgaven uitdagend en interessant waar samenwerking tussen organisaties essentieel is voor het bereiken van een goed resultaat of maatschappelijke impact. Hij coacht bestuurders, managers en professionals die in deze complexe omgevingen hun weg zoeken en effectief willen zijn. Een deel van zijn tijd besteedt Edwin tijd aan onderzoek. Hij promoveerde op een onderzoek naar gedrag van bestuurders in allianties en netwerken. Hij ontwikkelt praktische hulpmiddelen op het gebied van allianties, netwerken en netwerkleiderschap, liefst in samenwerking met collega’s, vakgenoten en opdrachtgevers. Edwin publiceert regelmatig op de genoemde thema’s. Zijn boek ‘Leren samenwerken tussen organisaties. Allianties, netwerken, ketens en partnerships’ (2013) is een veel gebruikt werk op gebied van samenwerking en was managementboek van het jaar in 2013.

Hoe kan je zicht krijgen op de kwaliteit en performantie van ecosystemen voor ambitieus ondernemerschap? o.l.v. Erik Stam 

Ondernemerschap – het herkennen en realiseren van kansen voor innovatie – is een van de belangrijkste mechanismen voor economische ontwikkeling. Ondernemen doe je niet alleen en het succes is sterk afhankelijk van de context waarin nieuwe initiatieven worden ontplooid. Een ecosysteem waarin de noodzakelijke actoren en factoren aanwezig zijn en goed op elkaar afgestemd zijn, is nodig om productief ondernemerschap te laten floreren. Zo’n ecosysteem voor ondernemerschap omvat het geheel aan van elkaar afhankelijke actoren en factoren die zodanig gecoördineerd worden dat ze productief ondernemerschap mogelijk maken in een bepaald gebied.

Ecosystemen voor ondernemerschap zijn complexe adaptieve systemen. Het feit dat deze systemen complex zijn wil niet zeggen dat ze niet meetbaar zijn. Erik neemt ons mee in zijn verhaal hoe zij door de ontwikkeling van een Entrepreneurial Ecosystem Index, eerste stappen hebben gezet in het kwantificeren van de elementen van regionale entrepreneurial ecosystems in Nederland, en ook van de kwaliteit van deze ecosystemen.  We bekijken de waarde ervan en mogelijke vertaalslag van het instrument voor de ecosystemen rond ambitieus ondernemerschap binnen Vlaanderen. 

Erik Stam is Hoofd Utrecht University School of Economics & Hoogleraar Strategie, Organisatie en Ondernemerschap. Zijn onderzoek richt zich met name op ondernemerschap, innovatie, economische organisatie en economische ontwikkeling. Naast zijn academische onderzoek en onderwijs, adviseert hij regelmatig regionale, nationale en internationale organisaties over innovatie- en ondernemerschapsbeleid. Hij is één van de vooraanstaande uitdragers van het concept ‘entrepreneurial ecosystem’.

Innovatieve Bedrijfsnetwerken: Smart Cities IoT4Society - Inbrenger: Mark Decolvenaer

Smart Cities Vlaanderen is een ledenorganisatie volgens het quadruple helixmodel. Hierin werken bedrijven, kennisinstellingen, gemeenten en burgers samen aan de toekomst van smart cities. Binnen dit ecosysteem richten we ons specifiek op bedrijven die actief producten en diensten ontwikkelen voor steden en gemeenten in de waardeketen van een smart city. Wat zo’n bedrijven typeert? Ze zijn innovatiebewust, staan open voor samenwerking, hebben een gezonde groeiambitie en kijken met internationale blik op hun activiteiten

DSP Valley is betrokken in het Innovatief bedrijfsnetwerk IoT4Society dat rond smart cities werkt. Een ecosysteem bij uitstek waar heel wat verschillende stakeholders, zowel bedrijven, overheden als kennisinstellingen betrokken zijn, in een stedelijke context. 

Mark Deolvenaer deelt zijn ervaringen vanuit DSP Valley en het innovatieve bedrijfsnetwerk smartcities.vlaanderen - iot4society en legt tevens volgende vraag voor:
‘Hoe kunnen we projectownership bouwen rond complexe technologie en stakeholdermodellen?’.

Ecosystemen voor jong ondernemerschap in studentensteden - Inbrengers: Marie Schoeters (Antwerpen) en Michiel Vanden Abeele (Brugge)

Jongeren (18 tot 25 jaar) inspireren, activeren en ondersteunen richting ondernemerschap. Dat is het doel van de 10 lokale ecosystemen voor jong ondernemerschap in Brugge, Kortrijk, Gent, Aalst, Leuven, Geel, Antwerpen, Hasselt, Genk en Mechelen. (https://www.vlaio.be/nl/andere-doelgroepen/ondernemend-onderwijs/wie-kan-helpen/wie-kan-jou-als-docent-helpen )

In de ecosystemen slaan stad, hoger onderwijsinstellingen, jeugdorganisaties, lokale bedrijven, organisaties en studentenverenigingen de handen in elkaar. Zij zorgen samen voor een ondernemende omgeving rond jongeren en studenten. Ze worden in die ondernemende stadsomgeving in hun ondernemerschap uitgedaagd en kunnen die op een laagdrempelige manier verder ontwikkelen.

Take Off Antwerp Alliance – Antwerpen (www.takeoffantwerp.be/alliance1820 of op facebook) TURBO – Brugge(www.turbo.beof op facebook) brengen hun wordingsverhaal en leggen volgende actuele vragen in deze sessie voor:

• Hoe ga je om met groei ; hoe kun je bvb ook minder makkelijke groepen bereiken (zoals maatschappelijk kwetsbare en kanszoekende jongeren); hoe breidt je het bestaande ecosysteem uit en behoud je de sterkte van het ecosysteem?
• Hoe bestendig een ecosysteem op lange termijn, wanneer bepaalde subsidies wegvallen. Hoe houd je alle partners aan boord en laat je hen het belang inzien van het ecosysteem? Hoe organiseer je het ecosysteem zodat ook op lange termijn er nieuwe partners worden betrokken, en nieuwe linken gelegd en samenwerkingen opgezet?

Proeftuinen Industrie 4.0 : T2 Campus  Een samenwerking van kernpartners, premium partners en groeiend eco-systeem - Inbrenger: Chris Venken

T2-campus is een duurzaam samenwerkingsverband tussen Syntra Limburg, VDAB en Stad Genk (voor onderwijs). 

Onze missie: T2-campus stimuleert, ontdekt, ontwikkelt en connecteert TECHtalenten.

Het is niet alleen 24000 m² leeromgeving, maar ook een ambitieus project om 1300 TECHtalenten op dagbasis te bereiken met de inzet van vele coaches en trainers die instaan voor meer dan 300 opleidingen en learning snacks in automation, nieuwe materialen en technieken, HVAC & energie, en ICT. 

De ‘boost’ van het project is de innovatie: “Imagine you can innovate: IMAGINNOVATION”. Dankzij een ruime steun van het Europees Sociaal Fonds (ESF) kon een team van ‘innovatHoren’ worden gevormd op verbindende en nieuwe domeinen, nieuwe leervormen en ondernemerschap. Zo werd een additioneel en innovatief investeringsprogramma opgebouwd rond 10 business prioriteiten, dat met steun van EFRO wordt uitgerold. Een belangrijk project is de VLAIO-proeftuin om maakbedrijven te stimuleren en te engageren voor  4.0-technololgie, waarbij T2-campus hightech leerinfrastructuur inzet voor demonstratie en training van de medewerkers van de toekomst.

Het T2 Ecosysteem is een grote drijfveer in het aanloop- en opstartjaar van T2-campus. Vele belanghebbenden “maken het mee”. Een community builder moet dit T2-Ecosysteem levendig houden en vooral bijdragen tot de doelstelling van het referentieproject T2-campus: De T2-campus ontdekt, stimuleert, ontwikkelt en connecteert TECHtalenten voor méér TECHcarrières zodat bedrijven een innovatie- en groeisprong kunnen maken.

Chris Venken brengt het relaas en legt tevens volgende vraag voor: ‘Hoe behoud je een overzicht in een complexe samenwerking met meerdere medewerkers die actief zijn in het relatiebeheer? Welke rol geef je aan een community ‘builder’?’.