De Aardappelhoeve: lokale aardappelen duurzaam verpakt

Van 2.000 naar 30.000 ton aardappelen in 10 jaar

In 1992 heb ik met mijn echtgenote het gemengd landbouwbedrijf van mijn ouders overgenomen. We hadden toen een varkens- en pluimveebedrijf, maar na verloop van tijd hadden we zin in meer. Eind jaren `90 zijn we dan begonnen met het telen van tafelaardappelen, eerst als proef voor een plaatselijke handelaar hier in Tielt.

We zijn dan gaan kijken of daar nog mogelijkheden waren en gingen zelf op zoek naar afzetkanalen, zoals de plaatselijke REO veiling (d.i veiling van Roeselare). Maar ook daar waren de prijzen zeer veranderlijk dus hebben we rechtstreeks contact gezocht met de Belgische retail. Vanaf 2001 mocht de Aardappelhoeve rechtstreeks leveren aan Lidl België, later ook bij Colruyt en Delhaize. Dit was meteen de kortst mogelijke keten: onze eigen geteelde aardappelen rechtstreeks afzetten bij de Belgische retail.

Als landbouwbedrijf zijn we in 2006 gaan opsplitsen: dierlijke productie op onze boerderij, en aardappelteelt op een geheel nieuwe locatie. Hier hebben we dan de vennootschap De Aardappelhoeve opgericht en konden we aan alle eisen voldoen om de nodige voedselveiligheidscertificaten te behalen, zoals BRC en IFS, en audits te laten doorgaan. Zo konden we dus volledig conform de wetgeving werken, want men ziet liever geen voeding en dierlijke productie op dezelfde locatie.

Dit jaar hebben we een volledige nieuwbouw gerealiseerd, en dat was nodig gezien onze snelle groei. In 2006 produceerden we 2000 ton afgewerkt product, in 2015 hebben we de kaap van 30 000 ton bereikt.

De Aardappelbox: duurzame verpakking

We zochten een nieuwe verpakkingsmethode voor aardappelen. Traditioneel worden aardappelen in plastiek verpakt en we wilden hier wat aan doen vanuit ecologisch standpunt. Daarom hebben we de kartonnen aardappelbox laten ontwikkelen, en deze verpakking heeft niets dan voordelen: Eerst en vooral, de box voorkomt het ‘groen worden’ van aardappelen wanneer ze in de winkel te lang in het licht liggen. En groene aardappelen zijn waardeloos! De kartonnen doos zorgt ervoor dat de aardappelen donker bewaard worden en hun gele kleur behouden. Ten tweede, karton neemt vocht op en houdt zo de aardappel droog, dus je hebt geen condensatie in de verpakking. In de winkel zie je dit vaak, dat de plastieken zakjes condens hebben omdat de aardappel te weinig kan ademen en er een te groot verschil is tussen koude en warmte. Dit is ook nadelig voor de bewaarbaarheid van jouw aardappel. En tenslotte hebben wij gekozen voor een verpakking die 100% recycleerbaar en composteerbaar is. Je kan ze meegeven met het oud papier, of je kan ze in een compostvat steken en dan wordt de doos afgebroken tot compost.

Nieuwe productiehal

De uitdaging om deze kartonnen verpakking te realiseren was ons productieproces; we hadden nood aan zeer specifieke machines. Voor plastieken verpakking is het heel eenvoudig: gewoon een vlakke rol plastiek die wordt afgerold en dichtgeseald. Voor kartonnen verpakking is het proces complexer. De aardappelbox produceren we niet zelf, daarvoor werken we samen met kartonbedrijf Smurfit Kappa. Het procédé is erg verschillend: We krijgen een kartonnen plaat binnen die dan gevormd en gelijmd moet worden door machines die meer ruimte nodig hebben en ook geïntegreerd moesten worden in ons productieproces. Daarnaast was onze afzet sterk gegroeid en wilden we een breder productgamma realiseren, waardoor we nood hadden aan extra ruimte met een nieuwe productiehal. Dit is kort samengevat het transformatietraject dat we hebben doorlopen, waarvoor we steun kregen van Agentschap Innoveren & Ondernemen.

Sterke groei dankzij eigen beheer

De voornaamste reden van onze sterke groei is eigen teelt, waarvoor we hier in de regio gronden huren. We voeren ook alle landbouwtaken zelf uit - in eigen beheer - : ploegen, planten, spuiten, rooien en bewaren en we beheersen zelf alle technische kennis rond variëteiten en rassen. Door het productieproces in eigen handen te houden en ons eigen product zelf te vermarkten, kunnen we onze klant kwaliteit garanderen. We nemen zelf regelmatig stalen die we door een labo in Merelbeke laten analyseren en zijn volledig in orde met de wettelijke normen.

Maar je kan niet elk lot aardappelen controleren. Zo hebben we eens aardappelen uit Spanje geïmporteerd die toevallig een te hoge pesticidewaarde bleken te bevatten. Die aardappelen zijn allemaal uit de rekken gehaald en die klant zijn we ook verloren.

In België staan we op een eenzame hoogte qua voedselveiligheid en -kwaliteit. Dat zie je aan de kwaliteit van onze producten als je een supermarkt binnenwandelt. Dit komt omdat we heel strenge kwaliteitsnormen hebben die door het FAVV (Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen) beter worden opgevolgd dan in andere Europese landen.

Durf investeren in andere productiemethodes

Probeer zoveel mogelijk de afzet van jouw product zelf te creëren en te verbreden, tracht zoveel mogelijk in te spelen op de korte keten. Want de exportmarkten zijn zeer volatiel: de prijs kan goed stijgen, maar bij overschotten ook tot ongekende dieptes zakken. Je hebt dus geen garanties op een leefbaar inkomen. Mijn raad is dan ook om jouw product zo dicht mogelijk bij de consument te brengen of zelfs rechtstreeks te verkopen!

Durf ook innoveren. Wij zijn het eerste aardappelverpakbedrijf dat gedurfd heeft om een machine te bouwen en een andere weg in te slaan. Want dat is het probleem vandaag: iedereen neemt duurzaamheid graag in de mond, maar wij zijn de daad bij het woord gaan voegen en tegen de stroom in iets compleet nieuw op de markt gaan brengen. Durf investeren in andere productiemethodes, want het kan anders! De consument moet er wel even aan wennen, maar ik ben er vast van overtuigd dat dat de toekomst is.