VLAIO lanceert ccale-up monitor: hoe laten we Vlaamse groeibedrijven écht doorgroeien
Vlaanderen beschikt over een bloeiend start-up ecosysteem, maar er is meer nodig om te evolueren naar een scale-up ecosysteem. Dat blijkt uit de nieuwe scale-up monitor van VLAIO die vandaag werd gelanceerd. De monitor brengt voor het eerst de totale dynamiek van het ecosysteem voor innovatieve en snelgroeiende in kaart. Daaruit blijkt onder meer dat het start-up ecosysteem op een glazen plafond stuit. Om het ecosysteem verder te laten groeien moeten we meer samenwerken en hebben scale-ups meer financiering nodig om door te groeien.
Sterke start, maar moeizame doorgroei
Uit cijfers van het VLAIO-kompas blijkt dat er meer dan 2.500 nieuwe start-ups zijn opgericht in 2023, dat brengt het totaal aantal actieve start-ups op 11.200, waarvan 14% doorgroeide tot een scale-up. Vlaanderen positioneert zich hiermee beter dan top regio’s zoals als Berlijn, Beieren of West-Nederland (incl. Amsterdam).
Gemiddeld € 114 durfkapitaal per inwoner
Wanneer ook financiële indicatoren in rekening worden gebracht, verandert het beeld. Vlaamse start-ups en scale-ups halen gemiddeld € 114 durfkapitaal per inwoner op. In Berlijn ligt dat bedrag meer dan dubbel zo hoog. Zonder toegang tot opeenvolgende financieringsrondes en zonder aansluiting op internationale kapitaalnetwerken stoten te veel scale-ups op een glazen plafond net op het moment dat ze klaar zijn om internationaal door te breken.
Versnippering belemmert groei
Ook de versnippering binnen het ecosysteem vormt een hindernis om door te stoten naar een top regio binnen Europa. Vlaanderen beschikt over sterke spelers in onderzoek, begeleiding en kapitaal, maar samenwerking blijft vaak ad hoc. De monitor pleit voor meer strategische afstemming, complementariteit en een hechtere netwerkvorming zodat groeibedrijven vlotter hun weg vinden naar de juiste ondersteuning op het juiste moment.
Begeleiding even cruciaal als financiering
Naast kapitaal is ook geïntegreerde begeleiding cruciaal. Vandaag vloeit bijna de helft van het Vlaamse innovatiebudget naar start-ups, maar te vaak zonder bijhorende coaching of strategisch groeipad. Een modulair traject dat subsidies en begeleidingstrajecten combineert, verhoogt de kans op consistente doorgroei aanzienlijk. Thema’s zoals leiderschap, internationalisering en strategische positionering verdienen daarbij bijzondere aandacht.
Regionale verschillen in doorgroei
Er zijn ook duidelijke regionale verschillen. Gent voert de ranglijst aan als meest actieve hotspot en springt uit in consistente scale-ups. Antwerpen volgt op de tweede plaats. Hasselt verrast met een van de hoogste conversiegraden van Vlaanderen.