Nieuw leven in de brouwerij

Op letterlijk een kanonschot afstand van het vermaarde Kasteel van Beersel (daarover straks meer), bevindt zich – een beetje teruggetrokken in de huizenrij – brouwerij Oud Beersel. We ontmoeten er Gert Christiaens, die sinds 2005 nieuw leven in de brouwerij brengt. Bij een verfrissend Lambiekbier, doet hij zijn verhaal.
Gert Christiaens schenkt een Kriekelambiek uit.
Gert Christiaens schenkt een Kriekelambiek uit.

Gert: ”Ik ben een kind van de streek hier. Geboren en getogen in de groene gordel rond Brussel. En terwijl mijn ouders tijdens mijn jeugd vooral de geneugten van Franse wijnen apprecieerden, ontdekte ik in onze kelder de zure zaligheid van onze streekgeuze en – kriek. Die unieke smaak liet me nooit meer los. 

Toen ik vele jaren later in mijn favoriete café in Brussel vernam dat ‘écht de allerlaatste fles Lambiekbier van Oud Beersel werd uitgeschonken, omdat de brouwerij al een tijdje dicht was’, voelde dat aan als een verlies. Ik ging op onderzoek en ontdekte dat Henri Vandervelden, 3e generatie brouwmeester, bij gebrek aan perspectief en opvolging ermee gestopt was. De brouwerij stond te koop. Mijn liefde voor het bier en mijn economische achtergrond versterkten elkaar en in 2005 kocht ik de brouwerij.

De jaren ervoor volgde ik aan de hogeschool van Gent een intensieve biercursus. Ik leerde er alles over hoge en lage gisting; over wort en mout en over Europese voedselveiligheid. Ook kon ik Henri Vandervelden overtuigen om me tijdens de heropstart te begeleiden en zo zijn praktische kennis en brouwersgeheimen mee te krijgen. Een leerrijke periode.”

Hier gist Lambiek op oude houten vaten.
Hier gist Lambiek op oude houten vaten.
Gert Christiaens

Ik leerde alles over gisting, wort en mout en Europese voedselveiligheid. Ook kon ik Henri Vandervelden, 3e generatie brouwmeester, overtuigen om me tijdens de heropstart te begeleiden en zo zijn praktische kennis en brouwersgeheimen mee te krijgen. Een leerrijke periode.

Gert Christiaens
Brouwer

Welkom in de wondere wereld van de microbiologie

Nu is Gert helemaal op dreef: “Vooraleer verder te gaan met het verhaal van Oud Beersel moet je toch iets meer weten over Lambiekbier. De basis van alle bieren is wort, een suikerrijke, waterige oplossing op basis van granen; in ons geval 30-40% ongemoute tarwe aangevuld met gerstemout. Om bier te krijgen heb je gist nodig. Dat zijn eencellige schimmels die de suikers omzetten in alcohol en koolzuurgas. Bij de meeste bieren wordt dat handmatig toegevoegd.

"Wat het Lambiekbier zo uitzonderlijk maakt, is dat het gistingsproces spontaan gebeurt. Hier in de Zennevallei en het Pajottenland wordt het wort in een koelschip – vaak onder het dak van de brouwerij – afgekoeld en op houten vaten gelegd. De hier aanwezige, natuurlijke microflora starten het gistingsproces op. Pas wanneer het bier minstens 1 jaar op vat staat, mag je over Oude Lambiek spreken. Oude Geuzelambiek verkrijg je door verschillende Lambieken van 1, 2 en 3 jaar oud met elkaar te mengen. Voor kriekenlambiek voeg je gedurende zes maanden zure krieken typisch voor deze streek toe aan de rijpingsvaten. De velletjes en pitten dragen bij aan de specifieke amandelsmaak van Kriekelambiek.”

Samen met mensen van de KU Leuven bekeken we of en hoe we het gistingsproces konden inkorten en stabieler maken, zonder aan de eindkwaliteit te raken. Zo kunnen we in de toekomst het ideale Lambiekbrouwerij brouwen.

Gert Christiaens
Gert Christiaens
Brouwer

Hop, Lambiek, hop

“Nog een groot verschil met andere bieren, naast die spontane gisting, is de soort en hoeveelheid hop die we aan onze bieren toevoegen. Je ziet nu een tendens bij hedendaags brouwers om veel en verse hop te gebruiken. Dat zorgt voor bittere bieren. Maar bitter en zuur gaan smaaktechnisch helemaal niet goed samen. Oud Beersel voegt slechts in beperkte mate overjaarse hop toe. Wat hebben we - op Piet-Huysentruytse-wijze over Lambiekbieren geleerd? 1. Specifiek beslag, 2. kenmerkende koeling, 3. bijzondere gisting, 4. karakteristieke locatie, 5. typerende rijping en ouderdom."

 

Lambiekbier in zijn natuurlijke omgeving.
Lambiekbier in zijn natuurlijke omgeving.

Innoveren om gistingsproces in te korten

En daarrond draaide dan ook de haalbaarheidsstudie en het innovatieproject dat Oud Beersel bij VLAIO indiende en waaraan bedrijfsadviseur Katie Van den Bulck meewerkte: “Samen met mensen van de KU Leuven bekeken we of en hoe we het gistingsproces konden inkorten en stabieler maken, zonder aan de eindkwaliteit te raken. Zo kunnen we in de toekomst het ideale Lambiekbrouwerij brouwen." 

Authentieke bierbeleving

Intussen zijn ook wat onvoorziene opportuniteiten opgedoken. Gert: “Recent hebben we het oorspronkelijke café van naast de brouwerij kunnen kopen. Dat willen we terug tot het origineel Oud Bierhuis omtoveren. Ook de velden achter de brouwerij hebben we op de kop kunnen tikken. Daar willen we de lokale Schaarbeekse kriekelaars op planten die ons op termijn de nodige zure krieken zullen opleveren.”

“Authenticiteit is waar het vandaag om draait”, weet Gert. "Zie ook de populariteit van de craftsbieren en microbrouwerijen. Onze authentieke Geuze en Kriek surfen mee op die trend. Zowel in binnen- als buitenland ontdekt en apprecieert een nieuw en jong publiek onze Lambiek. Ook de makers van nieuwe craftbieren zelf kijken met respect op naar onze traditionele manier van bier maken. We hebben de voorbije jaren ons volume gestaag de hoogte in kunnen drijven."
 

Gert Christiaens in zijn kelder.
Gert Christiaens in zijn kelder.
Gert Christiaens

Wat is er zaliger dan die verhalen aan elkaar te vertellen onder het degusteren van een frisse Lambiek of een smakelijke Kriekelambiek?

Gert Christiaens
Brouwer

Het verhaal achter het bier

"We zoeken ook vaker naar de verhalen achter een product. En die hebben we hier in deze streek te over. Zo ontdekten we recent dat het gebied achter onze brouwerij als ‘Schietveld’ te boek staat. Enig speurwerk samen met de heemkundige kring wijst uit dat de Fransen zo’n 500 jaar geleden de historische beschieting van het kasteel van Beersel vanuit onze tuin hebben uitgevoerd. Onder onze kriekelaars zullen zich nog wel een aantal restanten van deze monumentale kanonnen bevinden!" 

"Het nog in te richten Bierhuis, de tweejaarlijkse Toer de Geuze, de beschieting van het kasteel van Beersel: Het spreekt allemaal tot de verbeelding. En het is die verbeelding die we nodig hebben om onze voorouderlijke traditie succesvol verder te zetten", sluit Gert zijn betoog af. "Want wat is er zaliger dan die verhalen aan elkaar te vertellen onder het degusteren van een frisse Lambiek of een smakelijke Kriekelambiek?”

 

Ben jij klaar voor bedrijfsoverdracht?

De week van de bedrijfsoverdracht vindt dit jaar plaats van 22 tot 28 oktober 2018. Met deze week willen we drie doelen bereiken:

  • ondernemers aanmoedigen om over bedrijfsoverdracht na te denken en erover te praten;
  • ondernemers kansen geven zich te informeren over verschillende aspecten van bedrijfsoverdracht; 
  • dienstverleners op dat vlak zichtbaar maken.
 

Ook interesse in begeleiding op maat?

De VLAIO bedrijfsadviseurs ondersteunen en adviseren ondernemers om hun innovatieve plannen, groeiambities of bedrijfstransformatie waar te maken. Neem contact met hen op via deze website of mail naar info@vlaio.be.